Η τεράστια εξάπλωση του αθλητισμού κατά την νεώτερη περίοδο της ιστορίας & πιο συγκεκριμένα από το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα μέχρι σήμερα δεν μπορεί να προσεγγιστεί σαν κοινωνικό φαινόμενο, να ερευνηθεί, μελετηθεί & ερμηνευτεί παρά μόνο μέσα στο ευρύτερο ιστορικό & κοινωνιολογικό πλαίσιο του ελεύθερου χρόνου & της σχόλης.

Την προβιομηχανική περίοδο της μανιφακτούρας με κάποια χρονική διαφορά τόσο στις αναπτυσσόμενες κοινωνικές τάξεις, όσο και στις διάφορες ευρύτερες γεωγραφικές περιοχές εμφανίζονται ο ελεύθερος χρόνος και η σχόλη και σχηματοποιούνται διακριτά από τις άμεσα εργασιακές, οικογενειακές, θρησκευτικές & κοινωνικές υποχρεώσεις ως διακριτός κοινωνικός χρόνος.

Η επαναστατική μετάβαση από τη φεουδαρχία στις σύγχρονες αστικές κοινωνίες, δεν πραγματοποιήθηκε οριζόντια. Προπορεύτηκε η Δυτική Ευρώπη ακολούθησαν η υπόλοιπη Ευρώπη και η Αμερική & τελικά όλος ο κόσμος. Ιστορικά πρώτα οι ανώτερες κοινωνικές τάξεις, που ήσαν η φθίνουσα, κατακρημνιζόμενη φεουδαρχική αριστοκρατία και η νεοεμφανισθείσα δυναμική αστική τάξη, μετά τα ανερχόμενα μεσαία κοινωνικά στρώματα και τελευταία η εργατική τάξη συσσωματώθηκαν & διασταυρώθηκαν στο αθλητικό γίγνεσθαι.

Αυτή η κοινωνική διαδικασία πραγματώθηκε διατηρώντας & αναπαράγοντας αυστηρά την ταξική κοινωνική διάρθρωση & τους ταξικούς φραγμούς & εδραιώνοντας την αστική κυριαρχία.

Το status του αθλητισμού μέσα στην ολότητα του κοινωνικού χρόνου αυξήθηκε στη σύγχρονη εποχή τόσο που ο Γάλλος κοινωνιολόγος Jean-Marie Brohm για να το περιγράψει μετέρχεται της υπερβολής ότι «... ο αθλητισμός έχει γίνει κυρίαρχος τομέας της κοινωνικής ζωής, που επηρεάζει σταδιακά τη συνείδηση όλων των στρωμάτων του πληθυσμού». Φυσικά κυρίαρχος τομέας της κοινωνικής ζωής των ανθρώπων δεν μπορεί παρά να είναι η εργασία. Αδιαμφισβήτητα όμως ο αθλητισμός έχει το ισχυρότερο ή έστω ένα από τα ισχυρότερα status μετά την εργασία.

Ο αθλητισμός μέσα από το διαχρονικό βασικό δομικό κύτταρο του, που είναι το αθλητικό σωματείο & την κορυφαία λειτουργία του, που είναι ο αθλητικός αγώνας, συνιστά σταθερά την κυριότερη μορφή τυπικής & οργανωμένης εθελοντικής συσσωμάτωσης, σε όλο τον πλανήτη. Συσσωμάτωση που εξελίσσεται μάλιστα ραγδαία από την εποχή της βιομηχανικής Βικτωριανής Αγγλίας μέχρι και σήμερα, ώστε να ανταποκρίνεται κάθε φορά στις νέες κοινωνικές ανάγκες που γεννούσε η ανάπτυξη του καπιταλισμού.

Διάφορα οργανωτικά η λειτουργικά χαρακτηριστικά του αθλητισμού από τη Βικτωριανή εποχή μέχρι σήμερα είτε απέκλειαν εντελώς την εργατική τάξη & τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα είτε έθεταν διακριτά όρια στη συμμετοχή τους.

Στη μακρόχρονη Βικτωριανή περίοδο της κατ' ελάχιστο δωδεκάωρης σκληρής εργασίας, η εργατική τάξη δεν είχε στη διάθεση της ούτε τον απαιτούμενο ελεύθερο χρόνο, ούτε περίσσευμα φυσικών & σωματικών δυνάμεων, ούτε τα οικονομικά μέσα για να ασχοληθεί με τον αθλητισμό που ήταν ερασιτεχνικός. Το αποτέλεσμα ήταν οι ίσες ευκαιρίες για όλες τις κοινωνικές τάξεις, που διακήρυττε και υποσχόταν το αστικό κοινοβουλευτικό καθεστώς, σε αντιδιαστολή με την απολυταρχία & κάτω από την ιδεολογικοπολιτική επιρροή του διαφωτισμού & της Γαλλικής Επανάστασης, να είναι μόνο θεωρητικές στον αθλητισμό, όπως άλλωστε και σε κάθε άλλη όψη της κοινωνικής ζωής.

Όλοι ανεξαίρετα οι πρόεδροι της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής από τον Έλληνα Δημήτρη Βικέλα & τον Γάλλο Pierre De Coubertin μέχρι τον Ισπανό Juan Antonio Samaranch & το Βέλγο Jacgues Rogge ανήκουν στην κυρίαρχη Ευρωπαϊκή αστική τάξη.
Θα μπορούσε κανείς να παραθέσει αμέτρητους παρόμοιους ταξικούς φραγμούς από κάθε περίοδο της νεώτερης & σύγχρονης ιστορίας του αθλητισμού.

Σήμερα το οικονομικό φράγμα του διαβαθμισμένου ακριβού εισιτηρίου των αγώνων επιβάλλει τον αποκλεισμό της εργατικής οικογένειας ή τη σαφή οριοθέτηση του χώρου παρακολούθησης των αγώνων (εξέδρα) με αυστηρά κοινωνικά κριτήρια. Στο ποδόσφαιρο καθιερώθηκαν οι ρωμαϊκού τύπου, πολυτελείς σουΐτες, από τις οποίες μπορεί κανείς να παρακολουθεί τους αγώνες καθήμενος αναπαυτικά, τρώγοντας & πίνοντας!

Στο μπάσκετ και άλλα αθλήματα των οποίων τα γήπεδα είναι μικρότερα και είναι αδύνατον να αναπτυχθούν σουίτες, καθιερώθηκαν οι μεγάλες πολυθρόνες μέσα στον αγωνιστικό χώρο, οι πριβέ είσοδοι και χώροι με ξεχωριστές παροχές και ανέσεις. Από εκεί μπορεί κανείς να παρακολουθεί σταυροπόδι και με το ανάλογο ύφος τους αγώνες περιορίζοντας τη συνάφεια του σε μια μικρή ελίτ, καθιστώντας σαφές ότι δεν είναι ένας απλός θεατής από το σωρό της κερκίδας, αλλά ένα (αυτόκλητο) στοιχείο του θεάματος.

Το πλέον κραυγαλέο όμως, αντικοινωνικό, αντιπαιδαγωγικό, βάρβαρο και αντιδημοκρατικό χαρακτηριστικό του σύγχρονου αθλητισμού, είναι ο ταξικός αποκλεισμός των παιδιών των ανέργων και των οικονομικά ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων από την αθλητική ψυχαγωγία κι εκπαίδευση. Τα μηνιαία δίδακτρα αθλητικής εκπαίδευσης κυμαίνονται μεταξύ 25 και 80 ευρώ. Σε ανάλογα επίπεδα κυμαίνεται και η αθλητική ψυχαγωγία της νεολαία καθιστώντας απαγορευτική τη συμμετοχή ενός πολύ μεγάλου τμήματος της νεολαίας.

Είναι μια πραγματικότητα στην οποία η μετάλλαξη όλων των ρόλων (αθλητικός σύλλογος, αθλητές, αθλητικά επαγγέλματα, φίλαθλοι, γονείς και ΜΜΕ ) αλλοιώνουν τυπολογικά τόσο την ουσία του αθλητισμού όσο και το συνολικό αθλητικό τελετουργικό καθιστώντας εν πολλοίς κιτς.