Citius, Altius, Fortius. Και για φέτος Communis. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες ολοκληρώθηκαν και οι 15 μέρες που προηγήθηκαν μάς γέμισαν με στιγμές που μόνο αυτή η διοργάνωση μπορεί να μας προσφέρει. Στιγμές, απορίες, άγνωστες λέξεις, περηφάνεια και γνώση.
Coronavirus… Ήταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Πανδημίας. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2020, που μεταφέρθηκαν για το 2021 και που είχαν ορισμένες από τις ομορφότερες και σπουδαιότερες στιγμές του αθλητισμού να σημειώνονται χωρίς κόσμο. Στα άδεια Στάδια οι αθλητές πάλεψαν για το όνειρό τους, πάλεψαν για να στείλουν μηνύματα και αρκετοί δεν κατάφεραν να παλέψουν. 464 ήταν συνολικά τα κρούσματα κορωνοϊού στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων και ανάμεσα σε ανθρώπους που εργάζονταν για τη διοργάνωση. 124 εξ αυτών ήταν πριν την Τελετή Έναρξης και στον θεωρητικά Ολυμπιακό μήνα. Οι αθλητές που βρέθηκαν θετικοί στον ιό ήταν περίπου 30, με τον σπουδαίο επικοντιστή Σαμ Κέντρικς να είναι ένα από τα πιο βαριά ονόματα που έχασαν τον αγώνα τους. Η Αμερικανίδα τενίστρια Κόκο Γκάουφ, όπως και η ελληνική ομάδα συγχρονισμένης κολύμβησης ήταν, επίσης, «θύματα» του ιού.
Imaginius… Τελετή έναρξης! Η στιγμή που περιμένεις τέσσερα χρόνια για να σε ταξιδέψει, να σε μαγνητίσει, να σε καθηλώσει, να σε συγκινήσει. Περιμέναμε πέντε. Πέντε χρόνια από το Ρίο ως το Τόκυο, πέντε χρόνια που άλλαξαν τον κόσμο τόσο πολύ, ώστε το Imagine του Τζον Λένον να μοιάζει και να είναι ό,τι πιο συμβολικό και συνάμα ό,τι πιο ταιριαστό σε έναν κόσμο που ψάχνει τα πατήματά του. Και τα όνειρά του.
Tapius… Είναι σίγουρα η φωτογραφία του Ολυμπιακού Τουρνουά μπάσκετ. Ίσως είναι και ανάμεσα στις κορυφαίες φωτογραφίες των Αγώνων, κυρίως για την κρισιμότητά της. Για το τι σημαίνει αθλητισμός και για το πόσο κοντά είναι η νίκη με την ήττα. Ο Κλέμεν Πρέπελιτς ένα δευτερόλεπτο πριν στείλει τη Σλοβενία στον τελικό. Ο Νικολά Μπατούμ ένα δέκατο του δευτερολέπτου πριν γίνει αφίσα σε κάθε παιδικό δωμάτιο στη Γαλλία.
Iakovidius… Η ιστορία του, όλος ο ελληνικός αθλητισμός. Τα δάκρυά του, όλοι όσοι δεν πρόλαβαν να πουν όσα νιώθουν ή δεν ακούστηκαν όσα είπαν, με αποτέλεσμα να μην καταφέρουν ποτέ να φτάσουν όπου εκείνος. Να μην καταφέρουν να βρουν τη δύναμη και την ψυχή να συνεχίσουν. Ο Θοδωρής Ιακωβίδης έκλαψε σε ζωντανή μετάδοση και κατάφερε να κινητοποιήσει όλο τον μηχανισμό που συνήθως κωφεύει για να μπορέσει να συνεχίσει να κάνει εκείνο που αγαπάει. Και, φυσικά, δε μιλάμε για τον κρατικό μηχανισμό. Εκείνος ακόμα κωφεύει.
Uniformius… Η ιστορία τους, όλη η ελληνική νοοτροπία. Ο Στέφανος Τσιτσιπάς και η Μαρία Σάκκαρη είναι το αντίθετο του Θοδωρή Ιακωβίδη. Και δε φταίνε εκείνοι γι’ αυτό. Φταίει η δική μας νοοτροπία που αρέσκεται να πολιτικοποιεί κάθε κοινωνικό ή αθλητικό γεγονός, φταίει η δική μας νοοτροπία που δεν μπορεί να χαρεί αν κάτι δεν μπορεί να το καταλάβει. Άλλες φορές θα είναι οι δηλώσεις τους, άλλες φορές οι ερωτικές του επιλογές, στο Τόκυο ήταν το Εθνόσημο. Ένα διαρκές παραλήρημα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για τα ρούχα των δύο Ελλήνων και την (απαράδεκτη, είναι η αλήθεια) αμέλεια των υπευθύνων. Μόνο που οι τελευταίοι που έφταιγαν ήταν οι δυο τους. Μόνο που μακάρι σήμερα αυτό να ήταν ακόμα το πρόβλημά μας.
Starius… «Αδερφέ μου, το άθλημα σου ανήκει». Αν κάποιος δεν τον γνώρισε, σίγουρα τον έμαθε στο Τόκυο. Αν κάποιος τον αμφισβητούσε, ε δε γίνεται να τον αμφισβητεί ακόμα. Ο Λούκα Ντόντσιτς ήταν ένα από τα πρόσωπα που σημάδεψαν τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Έμεινε ένα λέι απ μακριά από τον τελικό, αλλά δεν έμεινε μακριά από την αιωνιότητα. Έγινε ο τρίτος αθλητής που έκανε triple double σε Ολυμπιακούς, έδωσε τις περισσότερες ασίστ που έχουν δοθεί ποτέ σε έναν αγώνα και απείλησε το ρεκόρ του Όσκαρ Σμιντ. Το μυθικό πρώτο ημίχρονο με την Αργεντινή, στο οποίο πέτυχε 31 πόντους σε 16 λεπτά είναι ό,τι καλύτερο έχουμε δει τα τελευταία χρόνια.
…
Almatius… Πέμπτη μεσημέρι, και όλη η Ελλάδα έβλεπε επί κοντώ. Έκανε διάλειμμα από το πρώτο ακόμα τότε σοκ των πυρκαγιών και έβλεπε τον τελικό του επί κοντώ. Έκανε διάλειμμα και το πρώτο ακόμα τότε σοκ των πυρκαγιών και έβλεπε τον τελικό του επί κοντώ και περνούσε μικρά εγκεφαλικά σε κάθε τρίτο άλμα της Κατερίνας Στεφανίδη. Μία με την τρίτη, δύο με την τρίτη, και στις γειτονιές και να ακούς κραυγές χαράς και ανακούφισης, σα να μπαίνει γκολ στο 93’! Το μετάλλιο δεν ήρθε, αλλά το άλματα της Κατερίνας μάς σημάδεψαν.
Lefterius… Ο Πετρούνιας! Σημαιοφόρος στην τελετή έναρξης και πρόσωπο των αγώνων εν γνώσει του και εν αγνοία του. Το απίστευτο σκηνικό με την κρατική τηλεόραση ήταν από τα πρώτα γεγονότα που θα θυμόμαστε από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, όμως ο ανεπανάληπτος Έλληνας αθλητής έφτασε στο Τόκυο τα 15 μετάλλια συνολικά στην καριέρα του. Προκρίθηκε στον τελικό, εκτέλεσε το πρόγραμμά του και κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο πέντε χρόνια μετά το χρυσό στο Ρίο.
Tiparius… Ζούμε για Μιλτιάδη Τεντόγλου. Ο πιο cool τύπος των Ολυμπιακών Αγώνων που πήγε το αυτοτρολάρισμα σε άλλο επίπεδο. Ειλικρίνεια, ρεαλισμός, χρυσό μετάλλιο με ένα καλό άλμα, παρουσίαση αλά «One Piece», και σκηνική παρουσία σα να περιμένεις τον απογευματινό σου καφέ σε beach bar ζαλισμένος από τον ήλιο! Ο Έλληνας που τουλάχιστον για ένα 24ωρο όλοι ήθελαν να γνωρίσουν και όλοι θα ήταν να μπορέσουν να του κάνουν έστω και μια ερώτηση!
Italius… Συνώνυμο – δυστυχώς – της πανδημίας, η Ιταλία είναι συνώνυμο και της επόμενης μέρας του κορωνοϊού. Συνώνυμο και της κανονικότητας που όλοι ονειρευόμαστε. Η χώρα που χτυπήθηκε τόσο βίαια την άνοιξη του 2020, μέσα στο 2021 κατάφερε να κατακτήσει Euro, Eurovision, και το πιο δημοφιλές αγώνισμα στον βασιλιά των Ολυμπιακών Αγώνων! 100 μέτρα ανδρών. Η κούρσα της μιας ανάσας άνηκε στον Μαρσέλ Τζέικομπς, τον Ιταλό που έγινε μόλις ο πέμπτος Ευρωπαίος που κατορθώνει να κερδίσει την κούρσα σε Ολυμπιακούς Αγώνες και ο ταχύτερος Ευρωπαίος όλων των εποχών. Επίσης, κατέκτησε και το χρυσό μετάλλιο με την 4x100 της Ιταλίας.
Utopicius… Τι θες να γίνεις όταν θα μεγαλώσεις; Συνταξιούχος Ολυμπιονίκης! Παράλογο; Ουτοπικό; Εξωφρενικό; Δεν παύει να είναι η πραγματικότητα που είδαμε στο Τόκυο και στην οποία ίσως πρέπει να συνηθίζουμε. Η νεότερη που συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες ήταν 12 ετών, η Χεντ Ζαζα από τη Συρία. Στην κολύμβηση είχαμε χρυσή Ολυμπιονίκη 14 ετών και στο skateboard η γηραιότερη στο βάθρο ήταν 16 ετών. Οι δύο πρώτες ήταν 13ων!
Simonius… Ποιο είναι το διακύβευμα των παιδιών θαυμάτων; Ποιο είναι το κόστος της έκθεσης; Ενδεχομένως και αυτό! Η Σιμόν Μπάιλς σε πρώτο πλάνο και η Ναόμι Οσάκα σε δεύτερο. Δύο πρωταθλήτριες, δύο πρότυπα, δύο αθλήτριες που κουβαλάνε επί χρόνια όλο το βάρος του κόσμου, να φτάσουν στην ψυχολογική κατάρρευση. Δεν είναι συμπτωματικό ότι είναι συνομήλικες. Η Αμερικανίδα γυμνάστρια λύγισε από την πίεση, λύγισε ουσιαστικά σε ζωντανή μετάδοση και το ρεύμα «είναι οκ να μην είσαι πάντα οκ» συνεχίζει να γίνεται δημοφιλές. Ακόμα και στους αγώνες που δεν πρωταγωνίστησε, η Σιμόν Μπάιλς έγινε πρότυπο για έναν άλλον και ενδεχομένως πιο σημαντικό λόγο, πέρα από τα μετάλλια και τα προγράμματα. Γιατί αν μπορεί εκείνη να μην είναι «Ok», μπορεί κάθε κορίτσι.
…
Finalius… Πόσο άδικο να μην έχει κόσμο; Πόσο κρίμα να είναι πενήντα ή εκατό εκείνοι που όρθιοι τον χειροκροτούσαν; Πόσο κρίμα να μην κλάψουν μαζί του χιλιάδες μέσα στο γήπεδο και εκατομμύρια στις τηλεοράσεις, όπως σίγουρα έγινε. Το μεγάλο φινάλε του Λουίς Σκόλα στον αγώνα με την Αυστραλία. Στα 42 του χρόνια, ο Αργεντινός άσος αποχωρεί από την Εθνική ομάδα και αποχώρησε στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Όπως και ο Πάου Γκασόλ. Όπως και ο Μαρκ Γκασόλ. Ωστόσο, ήταν εκείνα τα δύο λεπτά στον προημιτελικό που προκάλεσαν ρίγη συγκίνησης.
Olimpicius… Δείξε μου τους Ολυμπιακούς Αγώνες, χωρίς να μου πεις ότι είναι Ολυμπιακοί Αγώνες. Ναι, αυτή η φωτογραφία. Ναι, αυτή η ιστορία. Το άλμα εις ύψος αποθέωσε το νόημα του Ολυμπιακού ιδεώδους, αποθέωσε όλα εκείνα που περιμένουμε τέσσερα χρόνια για να ζήσουμε. Και, δυστυχώς, για να θυμηθούμε. Και οι φετινοί Ολυμπιακοί Αγώνες είχαν έντονο το στοιχείο της ανθρωπιάς. Ίσως γιατί καταλάβαμε πόση ανάγκη την έχουμε. Ο τελικός του ύψους έληξε… ισόπαλος και το χρυσό μετάλλιο μοιράστηκε σε δύο αθλητές. Ο Έσα Μουτάζ Μπασίρ από το Κατάρ και ο Ιταλός Τζιανμάρκο Ταμπέρι συμφώνησαν να μην κάνουν επιπλέον άλματα, αφού αμφότεροι απέτυχαν τρεις φορές στα 2μ.39, και με μια απλή ερώτηση έγραψαν ιστορία. «Μπορούμε να πάρουμε και οι δύο χρυσό;».
Recordius… Μια μερικές ώρες ήταν και η Ελλάδα σε αυτή τη σπουδαία λίστα. Στη λίστα των Παγκοσμίων Ρεκόρ που καταρρίφθηκαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η Μαρία Κυρίδου και η Χριστίνα Μπούρμπου έκαναν παγκόσμιο ρεκόρ στην κούρσα τους για τον ημιτελικό, μόνο και μόνο και να καταρριφθεί λίγες ώρες αργότερα. Από τα 23 νέα παγκόσμια ρεκόρ, τα δύο στον στίβο είναι εκείνα που κλέβουν την παράσταση. Ο Κάρστεν Βάρχολμ που διέλυσε το δικό του ρεκόρ στα 400 μέτρα με εμπόδια και η Γιουλιμάρ Ρόχας που κατέρριψε το παγκόσμιο ρεκόρ στο τριπλούν. Ένα ρεκόρ που κρατούσε 16 χρόνια!
Tileoracius… Τι ζήσαμε και φέτος! Η κρατική τηλεόραση πήρε το χρόνο της μέχρι να αρχίσει να λειτουργεί όπως θα έπρεπε. Και παρά την εμπειρία χρόνων και χρόνων, τα επαναλαμβανόμενα λάθη την έκαναν ένα από τα γεγονότα των Ολυμπιακών Αγώνων. Δεν μετέδωσε την προσπάθεια του Λευτέρη Πετρούνια, έχασε τον αγώνα του Παναγιώτη Γκιώνη, έδειχνε διαφημιστικό στη διάρκεια του αγώνα πόλο της Εθνικής και έχασε ένα γκολ, ενώ στη διάρκεια του αγώνα Ισπανίας-Σλοβενίας, μετέδιδε παράλληλα τη συνέντευξη Τύπου του Γιάννη Αντετοκούνμπο. Και όλοι με τον Γιάννη είμαστε, αλλά δεν υπήρχε κάποια εναλλακτική ιδέα από το να κοπεί το ματς;
Istoricius… Ο Λευτέρης Αυγενάκης μας. Θα ξεχάσουμε ποτέ τον υφυπουργό αθλητισμού και την παρουσία του στο Τόκυο; Την ποια;; Τον ποιον;;; Ο Λευτέρης Αυγενάκης έγινε θέμα για τον προϋπολογισμό του ταξιδιού του και μόνο. Γιατί το υφυπουργείο του ήταν εκκωφαντικό απών από τα προβλήματα των αθλητών και ξεκάθαρα μη συμμέτοχο στις επιτυχίες του.
Usellesicius… Συγχωρείστε μας τη λέξη, με την ίδια ευκολία που πρέπει να συγχωρήσουμε εμείς τη ΔΟΕ για το τρομακτικό άνοιγμα των Ολυμπιακών Αγώνων προς όλες τις κατευθύνσεις. Γιατί καλός ο εκμοντερνισμός, αλλά κάπου έχει χαθεί το μέτρο. Skateboard; Αναρρίχηση; BMX σε ράμπα; Μοιάζει περισσότερο με παιδικό πάρτι, παρά με τη σπουδαιότερη διοργάνωση του κόσμου! Δίνει, βέβαια, ένα παράθυρο ελπίδας για όλο τον κόσμο. Όταν γίνει το texting Ολυμπιακό Άθλημα, να είστε έτοιμοι να λάβετε μέρος!
Sigkinicius… Ο Θοδωρής Ιακωβίδης. Ο Γιάννης Φουντούλης. Η Μαρία Κυρίδου και η Χριστίνα Μπούρμπου. Όμως θα κρατήσουμε μια άλλη στιγμή, γιατί μοιάζει να έχει ήδη ξεχαστεί. Γιατί είναι ο αθλητισμός. Γιατί μπορεί να παλεύεις μέρες, μήνες ή χρόνια και όλα να κρίνονται σε ένα δευτερόλεπτο. Η Άννα Ντουντουνάκη έκανε πανελλήνιο ρεκόρ στον ημιτελικό, αλλά για δέκατα δεν κατάφερε να πραγματοποιήσει το όνειρό της και να κολυμπήσει στον τελικό των Ολυμπιακών Αγώνων.
…
Communis… Η λέξη που προστέθηκε στο μότο των Ολυμπιακών Αγώνων. «Μαζί». Το «μαζί» που ανήγαγε σε στάση ζωής η Εθνική ομάδα Πόλο. Εκείνη που θα μνημονεύεται για χρόνια όχι μόνο επειδή έφτασε στον τελικό και κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο, αλλά επειδή δίδαξε πώς πρέπει να είναι η κοινωνία. Οι δηλώσεις του Γιάννη Φουντούλη είναι κάτι περισσότερο από όσα αξίζουμε και η απόφασή του να μοιραστούν το πριμ με τις πυρόπληκτες οικογένειες, η απόδειξη για το ήθος και την ψυχή που είχαν μέσα τους οι διεθνείς. Η απόδειξη για το «μαζί».
Oneiricius… Το πρώτο! Ο Θανάσης Ντούσκος ήταν εκείνος, που στα ξημερώματα Παρασκευής της πρώτης εβδομάδας των αγώνων, έφερε το χρυσό μετάλλιο στην Ελλάδα. Το πρώτο χρυσό μετάλλιο από το Τόκυο ήταν στην κωπηλασία και είχε μέσα του όλες τις ιστορίας επιτυχίας και αποτυχίας των αθλητών στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Τη μοναξιά, την εγκατάλειψη, τις σκέψεις για διακοπή της καριέρας, την επιμονή, την υπομονή και τη δικαίωση. Ταξίδι στο όνειρο, με βάρκα την ελπίδα; Πόσο πιο κυριολεκτικό να γίνει;
Manolius… Ο Μανόλο! Ο Εμμανουήλ Καραλής που έγινε το πρόσωπο των αγώνων. Το πρόσωπο της χαράς, το πρόσωπο που φανταζόμαστε για την Ελλάδα που θέλουμε. Ένα παιδί που άντεξε, ένα παιδί γεμάτο θετική ενέργεια, ένα παιδί που έχει όλο το μέλλον μπροστά του, ένα παιδί που πήγε να ζήσει το απόλυτο, το έζησε στο απόλυτο, δεν σταμάτησε να χαμογελάει, να ευχαριστεί, να γιορτάζει τη συμμετοχή του. Τα έκανε όλα και μετά ξύρισε και το κεφάλι του. Ίσως ακόμα να μην το έχουμε συνειδητοποιήσει, αλλά το Τόκυο – περισσότερο από ποτέ – μάς έδωσε τα πρότυπα που χρειαζόμαστε.
Mpahalicius… Να μιλήσουμε για τον ελέφαντα στο δωμάτιο; Προφανώς! Φυσικά και μια από τις ιστορίες που θα θυμόμαστε από τους Ολυμπιακούς Αγώνες είναι ο Δημοσθένης Καρμοίρης και η απόλυσή του από την ΕΡΤ. Ενδεικτική η στάση του της προσέγγισης που είχε η κρατική τηλεόραση στην αρχή των Αγώνων, ενδεικτική της εν γένει λογικής του «ωχαδελφισμού» και της ευκολίας να λέμε ό,τι σκεφτόμαστε, γιατί – σιγά – ποιος θα πει και κάτι; Επί χρόνια υπήρχε και υπάρχει αυτή η νοοτροπία, ειδικά σε ζωντανές μεταδόσεις, ειδικά σε σπικάζ αγώνων (σ.σ. όπου σχεδόν μονίμως υπάρχουν ειρωνείες, κυρίως προς τους εκάστοτε αντιπάλους ελληνικών ομάδων) και ήταν μια καλή αρχή να αλλάξει.
Umanismus… Για την ακρίβεια, humanismus, αλλά δεν ταίριαζε στα γράμματα. Ανθρωπισμός στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Κρουστσίνα Τσιμανούσκαγια: Η αθλήτρια που ζήτησε πολιτικό άσυλο στο αεροδρόμιο του Τόκυο για να γλιτώσει από το καθεστώς της Λευκορωσίας. Ο λόγος; Επέκρινε τους προπονητές της και μια μέρα πριν τα προκριματικά των 200 μέτρων προσπάθησαν να τη μεταφέρουν με το ζόρι στο αεροδρόμιο για να επιστρέψει στην πατρίδα της. Η Πολωνία της πρόσφερε ανθρωπιστική βίζα, όμως το προγραμματισμένο της για τη Βαρσοβία ταξίδι άλλαξε τελευταία, υπό το φόβο αεροπειρατείας. Δίπλα στον ανθρωπισμό, σημειώστε και την Εθνική ομάδα Προσφύγων που αγωνίστηκε για δεύτερη φορά στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Στο Ρίο αριθμούσε έντεκα αθλητές, στο Τόκυο 29. Έστω κι αν υπάρχουν πολλές σκιές στον τρόπο λειτουργίας της και φωνές για την εκμετάλλευση των αθλητών, χρήζει αναφοράς.
Ntopingicius… Προς το παρόν, μοιάζει ως μια από τις πιο «καθαρές» Ολυμπιάδες που έγιναν ποτέ. Ας περιμένουμε, όμως, μερικές ημέρες, μερικούς μήνες ή και μερικά χρόνια πριν το πούμε με βεβαιότητα. Το σίγουρο είναι ότι το ντόπινγκ δεν πρωταγωνίστησε στο Τόκυο και για πρώτη φορά όταν ακούγαμε θετικό δείγμα, δε σκεφτόμασταν απαγορευμένη ουσία. Τα δείγματα θα αποθηκευτούν ως το 2031 οπότε ας μην προτρέχουμε, ωστόσο στη διάρκεια των αγώνων δεν ανακοινώθηκε ή δε βρέθηκε ούτε ένα θετικό δείγμα ντόπινγκ. Τα σπουδαιότερα ονόματα που αποκλείστηκαν ήταν η Νιγηριανή και εκ των φαβορί για τα 100 μέτρα γυναικών Μπλέσινγκ Οκαγκμπάρε και ο Κενυάτης – επίσης πρωταγωνιστής στα 100 μέτρα ανδρών – Μαρκ Οντιάμπο. Τα δείγματα αμφοτέρων ήταν πριν την έναρξη των αγώνων.
Isoticius… Ήταν οι αγώνες που ήθελαν να προαγάγουν την ισότητα. Και όταν μια αθλήτρια θέλησε με τον τρόπο της να «φωνάξει» για ισότητα, είπαν να το σκεφτούν αν θα την τιμωρήσουν. Η Ρέιβεν Σόντερς, μια από τις πιο εκκεντρικές παρουσίες στο Τόκυο, ανέβηκε στο βάθρο, σχημάτισε το «Χ» με τα χέρια της και έστειλε το μήνυμα για όσα έχει καταφέρει να ξεπεράσει στη ζωή της για να βρίσκεται εκεί.
See you soonicius… Ραντεβού στο Παρίσι. Σε τρία χρόνια. Μετά από 15 μέρες γεμάτες Ολυμπιακούς Αγώνες, μετά από 15 μέρες γεμάτες αθλητισμό, μετά από τους Ολυμπιακούς Αγώνες που έμοιαζε έπειτα από καιρό το επίκεντρο να είναι ο αθλητής, δεν αισθάνεσαι ότι θες να βρίσκεσαι εκεί;
