Γεννήθηκα στην Καλλιθέα τον Μάιο του 1954. Τέσσερα χρόνια αργότερα μετακομίσαμε στο Παλαιό Φάληρο. Ήταν άλλες εποχές, με πολλές μονοκατοικίες, αυλές και κήπους με λουλούδια. Η αυλή μας αποτελούσε το δικό μας γήπεδο. Είχε χώμα, καθόμασταν στο τραπέζι, παίζαμε και μιλούσαμε ώρες ατελείωτες έως αργά τη νύχτα. Ο πατέρας μου ήταν δικηγόρος με καταγωγή από τη Χίο. Ήταν λάτρης του ποδοσφαίρου και ο άνθρωπος που μου εμφύσησε την αγάπη για τον αθλητισμό. Ήταν λιτός χαρακτήρας και πολύ αυστηρή προσωπικότητα. Τον θυμάμαι να μας λέει συνεχώς: «Ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο». Μας εξιστορούσε ιστορίες από τον πόλεμο με σκοπό να μας σκληραγωγήσει. Η μητέρα μου καταγόταν από την Κωνσταντινούπολη. Το σπίτι μας μοσχοβολούσε από τα όμορφα μαγειρευτά φαγητά της. Ήταν ο άνθρωπος που μετέδιδε τη ζεστασιά της μάνας και είχε μια αγκαλιά για όλους.
• Στο σπίτι οι γονείς μου άκουγαν ρεμπέτικα ή νησιώτικα, ενώ εμένα μου άρεσαν οι Doors, οι Rolling Stones και οι Beatles. Με τα παιδιά της γειτονιάς παίζαμε ποδόσφαιρο, εκτός από τις μεσημεριανές ώρες, οπότε ο ύπνος ήταν απαράβατη ιεροτελεστία. Την περίοδο εκείνη θεωρούνταν δυσφήμηση να ασχολείσαι με το ποδόσφαιρο. Στην Α' Γυμνασίου, μόλις με έβλεπαν, θυμάμαι να μου λένε: «Καλώς τον αλήτη». Ήταν μια αντίληψη που επικρατούσε ευρέως. Πάντως, δεν μου άρεσε ποτέ να δίνω δικαιώματα. Ακόμα και με τις κοπέλες προτιμούσα να συναντιέμαι πίσω από το κτίριο του σχολείου.
• Όταν ήμουν δεκατριών, οι γονείς μου χώρισαν. Δεν ένιωσα θυμό αλλά θλίψη. Ο χωρισμός επέρχεται όταν η συμφωνία χαρακτήρων σπάει στο βάθος του χρόνου. Αλλά όταν είσαι παιδί και βλέπεις τους γονείς σου να χωρίζουν, πληγώνεσαι κι αισθάνεσαι υπαίτιος. Θεωρούσα ότι μπορεί να είχα συμβάλει κι εγώ στην απόφασή τους. Αυτός είναι ο χαρακτήρας μου. Προτιμούσα πάντα, ακόμα και στο ποδόσφαιρο, να αναλαμβάνω την ευθύνη για όλα. Αλλά, τελικά, τα παιδιά δεν φέρουν καμία ευθύνη. Ο χρόνος είναι ο καλύτερος δάσκαλος για να αποδεχτείς όσα δεν θέλει με τίποτα ο νους σου να παραδεχτεί.
• Μικρός ήθελα να γίνω αρχαιολόγος. Μου άρεσε πολύ η έρευνα, ενθουσιαζόμουν με την αρχαία ιστορία, είχα πάθος με την ανακάλυψη και την εξερεύνηση. Όμως η αγάπη μου για το ποδόσφαιρο υπερίσχυσε. Όλα ξεκίνησαν μια Κυριακή που πήγα με τα πόδια από το Παλαιό Φάληρο στη Νέα Σμύρνη, στο γήπεδο του Πανιωνίου. Με 65 κεφαλιές κι ένα ανάποδο ψαλίδι κατάφερα να γίνω μασκότ της ομάδας. Το ποδόσφαιρο μπήκε στη ζωή μου επαγγελματικά στα 16, όταν βρέθηκα να παίζω στον Πανιώνιο με συμπαίκτες που για μένα ήταν μεγαθήρια. Το μόνο που ονειρευόμουν ήταν να γίνω ένας καλός παίκτης, ένας χρήσιμος γκολτζής. Άφησα το σχολείο στην άκρη και από τότε αφοσιώθηκα πλήρως στο άθλημα που λάτρεψα πιο πολύ. Λίγο πριν κλείσω τα 18 φόρεσα για πρώτη φορά τη γαλανόλευκη φανέλα της Εθνικής Ομάδας στο γήπεδο Καραϊσκάκη.
• Ζούσα και ανέπνεα για τη στιγμή της προπόνησης. Μονόζυγα, κοιλιακοί, ασκήσεις, βάρη, σουτ και σκέψεις για μια καλή ντρίπλα. Όλη η καθημερινότητά μου, ακόμα και στα ρεπό, είχαν να κάνουν με το παιχνίδι. Στη δική μας εποχή δεν υπήρχαν κλιματιστικά, υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και συμπληρώματα διατροφής. Ήταν πρωτόγονες οι καταστάσεις με τις οποίες αντιμετώπιζες την κούρασή σου. Ξεκίνησα την καριέρα μου στον Πανιώνιο, πήγα στην ΑΕΚ κι επέστρεψα ξανά στον Πανιώνιο. Προσωπικά, ο Πανιώνιος ήταν το «σπίτι μου», εκεί γεννήθηκα ποδοσφαιρικά. Όμως η ΑΕΚ ήταν η «γυναίκα» που παντρεύτηκα και με οδήγησε στις μεγάλες διακρίσεις της καριέρας μου. Την πρώτη χρονιά που έπαιζα στην ΑΕΚ φτάσαμε στον ημιτελικό του Κυπέλλου UEFA.
• Το ποδόσφαιρο είναι το μεγάλο μου πάθος, ένα συνεχές καρδιοχτύπι. Έχουν αλλάξει πολλά στο συγκεκριμένο άθλημα με την πάροδο των ετών. Κάποτε ήταν μια μεγάλη κυριακάτικη γιορτή. Μικροί και μεγάλοι γέμιζαν τις κερκίδες των γηπέδων, απολάμβαναν το παιχνίδι και όλοι οι φίλαθλοι παρακολουθούσαν μαζί τους αγώνες, ακόμα και αν ανήκαν σε διαφορετικές ομάδες. Τότε υπήρχαν είδωλα. Ο κόσμος πήγαινε για να δει τους αγαπημένους του ποδοσφαιριστές, ενώ σήμερα έχει σβήσει αυτό. Κυριαρχούσαν τα ινδάλματα, ενώ στις μέρες μας, δυστυχώς, δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιον από το ελληνικό ποδόσφαιρο που να με εντυπωσιάζει με τις επιδόσεις του. Δεν έχουν προσωπικότητα οι παίκτες, απουσιάζουν τα χαρίσματα και η δεξιότητα. Όταν έχανες, για τρεις ημέρες δεν έβγαινες από το σπίτι. Θυμάμαι, έλεγα στη μητέρα μου να πάει εκείνη για ψώνια, π.χ. γιατί ο κρεοπώλης μας ήταν αεκτζής και θα μου έκανε ερωτήσεις. Κυριαρχούσαν η αθωότητα και η ηθική, ενώ στις μέρες μας δεν συναντάς αυτά τα χαρακτηριστικά. Επίσης, ένας ποδοσφαιριστής σήμερα κερδίζει πολύ περισσότερα χρήματα απ' ό,τι στη δική μας εποχή. Εμείς δεν παίζαμε για τις χρηματικές απολαβές αλλά για την ομάδα και τους φιλάθλους μας, για να είναι «υπερήφανη» η καλημέρα μας.
• Οι πιο μεγάλες επιτυχίες μου ήταν η συμμετοχή μου στη Μεικτή Κόσμου, στη Μεικτή Ευρώπης, το Ασημένιο Παπούτσι και, φυσικά, η διάκριση ως πρώτος σκόρερ όλων των εποχών στην Ελλάδα. Το να αξιώνεσαι να παίζεις στη Μεικτή Κόσμου είναι η μεγαλύτερη αναγνώριση και τη θυμάμαι πάντα ως μια συγκλονιστική εμπειρία. Ήταν και μια μεγάλη διάκριση για το ελληνικό ποδόσφαιρο. Αντίθετα, η πιο πικρή στιγμή ήταν όταν έφυγα από την ΑΕΚ. Μια άδικη απόφαση ενός προπονητή το όνομα του οποίου δεν θέλω να αναφέρω, που έκρινε ότι δεν μπορούσα να συνεχίσω. Δυστυχώς, η διοίκηση ασπάστηκε την απόφαση αυτή. Αλλά απέδειξα στη συνέχεια, πετυχαίνοντας συνολικά 51 γκολ από τη στιγμή που έφυγα από την ΑΕΚ, ότι δεν ήμουν «τελειωμένος». Πολλές φορές η ζωή κρύβει δυσάρεστες εκπλήξεις και αναπάντεχα γεγονότα. Τελικά, κρέμασα τα παπούτσια μου με 507 συμμετοχές και 260 γκολ.
• Ο πρώτος χρόνος της ζωή μου μετά το ποδόσφαιρο ήταν πολύ αντίξοος. Ήμουν χαμένος. Είχα χάσει κάθε ενδιαφέρον, δεν ήμουν ικανοποιημένος με τίποτα. Ήταν ένα μεγάλο σοκ. Μου ήταν δύσκολο να κατανοήσω ότι είχε έρθει η στιγμή που έπρεπε να σταματήσω. Το πρόγραμμά μου είχε αλλάξει. Προπονήσεις δεν υπήρχαν, τα παιχνίδια της Κυριακής αποτελούσαν παρελθόν και οι επιθυμίες είχαν εκπληρωθεί. Είχα σταματήσει να βλέπω ματς και δεν μπορούσα να συνειδητοποιήσω ότι από πρωταγωνιστής είχα γίνει θεατής. Μεγάλη δύναμη η συνήθεια. Έδωσα μια μάχη προσαρμογής, στην οποία με βοήθησε πολύ η σύζυγός μου, και την κέρδισα. Αργότερα, μου πρότειναν πολλές φορές να είμαι υποψήφιος στην πολιτική, αλλά δεν δέχτηκα ποτέ, παρά μόνο σε τοπικό επίπεδο, γιατί θεωρώ ότι η πολιτική και ο αθλητισμός είναι δύο ευθείες πορείες που δεν συναντιούνται ποτέ.
• Πιστεύω στο ταλέντο, αλλά χωρίς σκληρή δουλειά παραμένει ένα απότιστο λουλούδι στη γλάστρα, που μαραίνεται. Για να φτάσεις στην κορυφή χρειάζεται να έχεις μεγάλη αγάπη γι' αυτό που κάνεις. Να μην εισχωρεί τίποτα ενδιάμεσα, το οποίο μπορεί να διαλύσει αυτή την αγάπη. Είναι ένας ανηφορικός και μοναχικός δρόμος, μια διαρκής πάλη με τον εαυτό μας. Σκληρές αποφάσεις, ισχυρή θέληση, συστηματική άσκηση, πείσμα και δύναμη για να μην τα παρατήσεις. Αν θες να κάνεις πρωταθλητισμό, πρέπει να θυσιάσεις την κοινωνική και την προσωπική σου ζωή. Ψυχοφθόρο συναίσθημα, αλλά στο τέλος της διαδρομής σε αποζημιώνει.
• Οι ήττες, πολύ περισσότερο από τις νίκες, είναι εκείνες που μας οδηγούν μπροστά και μας εξελίσσουν. Η ήττα είναι άσχημο συναίσθημα, αλλά αν διακρίνεις τις σωστές της διαστάσεις μπορεί να μετατραπεί σε ένα ωραίο δώρο. Αναγκαίο, πολύτιμο και χρήσιμο αντιβιοτικό για τον οργανισμό μας. Είναι λεπτή η γραμμή που μπορείς να περάσεις και να βρεθείς στην απέναντι πλευρά και από την ικανότητα και την ευστροφία σου να οδηγηθείς στην αλαζονεία, στα λάθη και στην αποτυχία. Η ταπεινότητα είναι το μεγαλύτερο όπλο του ανθρώπου. Δεν είναι κάτι υποτιμητικό, όπως λένε πολλοί. Απεναντίας, σημαίνει να γνωρίζεις την αλήθεια, να ρίχνεις τις αντιστάσεις.
• Δεν έχω μετανιώσει που ανέλαβα για μια περίοδο πρόεδρος της ΑΕΚ, παρ' ότι ήταν από τις χειρότερες περιόδους της ζωής μου. Μπήκα για να βοηθήσω την ομάδα και μέσα σε μια νύχτα βρέθηκα στο κρατητήριο. Για μένα ήταν κάτι άγνωστο και ασύλληπτο όλο αυτό που συνέβαινε και περνούσα. Οι αστυνομικοί, ενώ ήταν υποχρεωμένοι να μου φορέσουν χειροπέδες, επειδή ντρέπονταν, προτίμησαν να μην το κάνουν. Όμως αυτό δεν επηρέασε την αγάπη μου για την ΑΕΚ. Πρόσφερα αυτό που μπορούσα στην ομάδα και το αποτέλεσμα ήταν να καταφέρω να την κρατήσω ζωντανή εκείνο το καλοκαίρι του 2012. Ανυπομονώ να φτιαχτεί και το γήπεδο στη Νέα Φιλαδέλφεια για να ζήσουμε νέες, μαγικές στιγμές.
• Μου αρέσει η γειτονιά μου, το Παλαιό Φάληρο. Η γειτνίαση με τη θάλασσα είναι η μεγαλύτερη διαφυγή μου και την παρομοιάζω με την ψυχή μου. Μέσα από αυτήν μαθαίνουμε πράγματα για τον εαυτό μας που δεν μπορούμε να μάθουμε από αλλού. Αν και έχει αλλάξει πολύ η περιοχή, σε κάποιες βόλτες μού αρέσει να αναζητώ τα χνάρια της παλιάς εποχής. Εδώ μεγάλωσα και εδώ επέστρεψα. Μέσα από τις μνήμες μας ανακαλύπτουμε τον εαυτό μας. Κι έτσι ανακαλύπτουμε πού πραγματικά ανήκουμε.
• Θα ήταν ψέματα αν έλεγα ότι οι ποδοσφαιριστές δεν πολιορκούνται από γυναίκες. Αλλά ήμουν ένας άνθρωπος που μόλις έβλεπε «υπερβολικό κίνδυνο» επέλεγε να φύγει. Είναι καταστροφικό συναίσθημα ο έρωτας. Με τρόμαζε το ότι θα περιπλανιόμουν σε δρόμους που δεν θα είχαν γυρισμό. Τα κορίτσια εκδήλωναν τον θαυμασμό τους, αλλά ήμουν προστατευτικός και μετρημένος. Κι έτσι, κάθε φορά που θα έμπαινε στο μυαλό μου η μύχια σκέψη, επέστρεφα στο ποδόσφαιρο και στις υποχρεώσεις μου. Ψυχή και σώμα αφοσιωμένα στην μπάλα. Έτσι γνώρισα και τη γυναίκα μου. Υπήρχε πλήρη ταύτιση απόψεων και χαρακτήρων, με μόνη διαφορά ότι η ίδια έπαιζε μπάσκετ, ενώ εγώ ποδόσφαιρο. Είναι οι συμπτώσεις της ζωής. Όταν στα μάτια ενός ανθρώπου διακρίνεις εκείνον που θα γίνει ο σύντροφός σου και θα αναπτύξεις μαζί του σχέσεις εμπιστοσύνης και σεβασμού. Είμαστε παντρεμένοι 37 χρόνια κι έχουμε τρία παιδιά. Αγάπη, αλληλοεκτίμηση, κατανόηση, δοτικότητα, αμοιβαίες υποχωρήσεις και μια επιδέξια ισορροπία είναι τα συστατικά μιας επιτυχημένης σχέσης. Όπως και στο ποδόσφαιρο, έτσι και στη ζωή αρκεί μια έξυπνη ντρίπλα για να περάσεις το εμπόδιο που θα εμφανιστεί μπροστά σου.
• Η αγάπη είναι το ωραιότερο συναίσθημα. Ανήκω στους ανθρώπους που πιστεύουν ότι για να αγαπηθείς, πρέπει να δωρίσεις. Αν δεν το κάνεις, παραμένεις ένα τίποτα. Με γοητεύει πολύ η αγάπη που μου προσφέρει απλόχερα ο κόσμος καθημερινά απ' όλες τις ομάδες. Είναι τρομακτικό το συναίσθημα αυτό και δεν ανταλλάσσεται ούτε με όλα τα λεφτά του πλανήτη. Θεωρώ ότι είμαι ευτυχισμένος. Ευτυχία για μένα είναι η ηρεμία της ψυχής. Να ικανοποιείσαι με τα λίγα. Να μην έχεις φόβους ή τύψεις και να ελέγχεις τη συνείδησή σου ώστε να μην κάνεις πράγματα για τα οποία αργότερα θα μετανιώσεις.
• Η ζωή με έχει διδάξει ότι όλα μπορούν να συμβούν. Με αγάπη και προσπάθεια μπορείς να καταφέρεις το οτιδήποτε και να φτάσεις στο ψηλότερο σκαλί. Κι αυτό που έχω μάθει είναι να υπενθυμίζω πάντοτε στον εαυτό μου ότι μετά από μια μεγάλη καταιγίδα έρχεται και κάνει την εμφάνισή της μια υπέροχη λιακάδα.
• Το ποδόσφαιρο είναι σαν τη ζωή. Σημασία έχει ποιος είσαι και πού παίζεις. Όλοι επιδιώκουμε να βάζουμε γκολ, να πετυχαίνουμε τους στόχους µας. Είτε μέσα είτε έξω από το γήπεδο, παλεύεις συνεχώς µε προκλήσεις, πειρασμούς, ακόμη και µε τον ίδιο σου τον εαυτό. Όμως για να κατακτήσεις την κορυφή, να βιώσεις τη μεγάλη χαρά της νίκης αλλά και να κερδίσεις τον σεβασμό των φιλάθλων, των φίλων, της οικογένειάς σου, πρέπει κάθε στιγμή να ξεπερνάς τον εαυτό σου.
Πηγή:lifo.gr
