«Το Ανεπίσημο είναι πιο επίσημο και από το Επίσημο!»

Σάββατο, Φεβρουάριος 19, 2022 - 10:10πμ
Η εκπληκτική ιστορία του εναλλακτικού πρωταθλήματος που ξεκίνησε το 1985 στη μπασκετομάνα Πάτρα

Μια φορά κι έναν καιρό, μερικά χρόνια πριν την εποποιία του 1987 και την ίδια περίπου περίοδο που το άστρο του «Νουρέγιεφ» του ελληνικού μπάσκετ, Κώστα Πετρόπουλου μεσουρανούσε στο μπασκετικό στερέωμα όχι μόνον της Αχαΐας, αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας, στη μπασκετομάνα Πάτρα άναψε η φλόγα για κάτι διαφορετικό, για ένα πρωτάθλημα που θα κινείτο... εντός, εκτός και επί τα αυτά της τοπικής Ένωσης και στο οποίο θα μπορούσαν να παίζουν όλοι!
Κι όταν λέμε όλοι... εννοούμε όλοι!
Παρέες, γειτονιές, φίλοι, επαγγελματικές τάξεις!
Από αυτό το τελευταίο, μάλιστα, ξεκίνησε το όλο concept, με τις επικές μάχες στο ανοικτό (τότε) γήπεδο της ΕΑΠ ανάμεσα στις ομάδες της Πειραϊκής Πατραϊκής, του ΟΤΕ, της ΔΕΗ και της Coca Cola να έχουν μείνει στην ιστορία.
Η βάση του νέου πρωταθλήματος μεταφέρθηκε σχεδόν αμέσως στην ιστορική πλατεία των Υψηλών Αλωνίων και στο στέκι του «Άδωνη», με τους αείμνηστους Λάκη Ταπείνη, Γιώργο Σπανόπουλο και τον (72χρονο σήμερα) Φώτη Λάτση να αποτελούν τους «νονούς» του νέου φιλόδοξου εγχειρήματος.
Το τουρνουά του καλοκαιριού το ονόμασαν! Ανεπίσημο το έλεγαν όμως άπαντες, με το «Καλοκαίρι 1985» να έχει 13 ακόμη σίκουελ (!), φτάνοντας μέχρι τα μέσα και τα τέλη της 10ετίας του ΄90, όταν κι ένα τραγικό χτύπημα της μοίρας -ο θάνατος το 1994 της Βιργινίας Βαγενά, συζύγου του Φώτη Λάτση, η οποία έκανε γραμματεία στους αγώνες- έφερε επί της ουσίας το τέλος της επιτυχημένης διοργάνωσης, καθώς περιστασιακές προσπάθειες επαναφοράς του θεσμού δεν είχαν την ανάλογη απήχηση...
Σε όλο αυτό το πέρασμα των χρόνων, πάντως, μια ήταν η ατάκα που λεγόταν από όλους στην Πάτρα για το τουρνουά: «Το Ανεπίσημο είναι πιο επίσημο κι από το Επίσημο!».
Και πώς να μην είναι, από τη στιγμή που από τα ανοικτά γήπεδα της ΕΑΠ, της Παναγίας Αλεξιώτισσας, του Σκαγιοπουλείου, του Αχαιού, του Πατρέα στη Γούβα, του Κένταυρου, της Κάτω Οβρυάς και του Σουλίου, πέρασαν γενιές και γενιές παικτών, ταλεντάρες και ταλεντάκια, που θεωρούσαν το μπάσκετ τρόπο ζωής (σάμπως υπήρχαν τότε τα Facebook, τα Ίνσταγκραμ και τα smartphones;)!
Οι ιστορίες είναι ανεξάντλητες, όπως και οι πρωταγωνιστές των τσιμεντένιων γηπέδων και λίγο αργότερα του «ταρτάν».

Η ομάδα «Gamma Sports» ήταν ουσία η ΕΑΠ ΄84, θυγατρική της ΕΑΠ. Ορθιοι από αριστερά οι Μάκης Φραγκισκάτος, Ντίνος Διαμαντής, Τάσος Κακογιάννης, Σταμάτης Πρεβεζάνος, Στάθης Αναστασόπουλος, Νίκος Αλιβιζάτος και καθιστοί οι Νίκος Χριστοδουλόπουλος, Μάκης Γιατράς, Παναγιώτης Τσεκούρας, Αρίστος Κουτρόπουλος, Νίκος Κάσσαρης και Γιάννης Καϊπαλέξης

Από τον Νίκο Βετούλα (όταν ακόμη ήταν παίκτης της Παναχαϊκής) μέχρι τον σημερινό Αντιδήμαρχο Αθλητισμού, Τάκη Πετρόπουλο και από τον αδερφό του Σάσα Τζόρτζεβιτς, Μίλος (ο πατέρας τους, ο «Μπάτα» Τζόρτζεβιτς κοούτσαρε τον Απόλλωνα στις αρχές της 10ετίας των ΄80ς) ως τους… Παναθηναϊκάκηδες Σάκη Φραγκισκάτο και Δημήτρη Δημακόπουλο, όλο το «ανφάν γκατέ» του μπάσκετ της Πάτρας είχε «κολυμπήσει» στις θάλασσες του Ανεπίσημου!

Οι περισσότερες ομάδες έπαιρναν ονόματα καφετεριών, νυχτερινών μαγαζιών, ντισκοτέκ και άλλων στεκιών της νεολαίας της εποχής (η νυχτερινή Πάτρα έσφυζε τότε από ζωή, από το κέντρο της πόλης και την Πλαζ, μέχρι το Ρίο… by night!).

Το καφέ «Libero» είχε κατακτήσει τον τίτλο το 1990

Το «Πινατούμπο» και ο «Ορφέας»

Χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις είναι εκείνες του «Πινατούμπο» (κατά το ομώνυμο ηφαίστειο!) των Γιώργου Λουβή και Γιώργου Μοίρα στα Υψηλά Αλώνια, οι οποίοι έφτιαξαν μια ομαδάρα στην οποία έπαιζαν ο Νίκος Βετούλας και τα αδέρφια των Σάσα Τζόρτζεβιτς και Τσουκ Νεμάνια, αλλά και ο «Ορφέας», στέκι της ίδια πλατείας, με πρωταγωνιστές την οικογένεια Μοίραλη, τον Νίκο Μπετιχαβά και τον Τάκη Πετρόπουλο.

Ο 72χρονος σήμερα Φώτης Λάτσης ποζάρει στον φακό στο ανοικτό γήπεδο της Παναγίας Αλεξιώτισσας που έχει φιλοξενήσει αγώνες κι αγώνες Ανεπίσημου

Η σύγκρουση με τον διεθνή πολίστα

Ο σημερινός Αντιδήμαρχος Αθλητισμού της Πάτρας είχε πολλές ιστορίες να μας πει για το Ανεπίσημο, αλλά επιλέξαμε εκείνη με πρωταγωνιστή τον… υγροστιβικό Μιχάλη Κουρέτα: «Κατεβαίναμε στη διοργάνωση με την ομάδα του καφέ «Ορφέας» που διατηρούσε στα Ψηλαλώνια ο παλιός παίκτης του Απόλλωνα, Μάκης Μοίραλης (σ.σ. σήμερα υπεύθυνος στο δημοτικό κλειστό γυμναστήριο της Παναγίας Αλεξιώτισσας). Παίζαμε ένα παιχνίδι στο γήπεδο της ΕΑΠ και στην ομάδα μας είχαμε και τον Μιχάλη Κουρέτα, διεθνή πολίστα του ΝΟΠ μεν, αλλά παντελώς άσχετο με το μπάσκετ δε (σ.σ. γέλια). Ενδεικτικό είναι ότι δεν ήξερε καν τον κώδικα κυκλοφορίας στην κλασική προθέρμανση κι όπως εγώ έκανα ένα λέι-απ και γύρισα για να πάω στην άλλη πλευρά του γηπέδου, έπεσα με δύναμη με το κεφάλι μου στο μυώδες στήθος του Κουρέτα κι έπαθα διάσειση. Αυτά παθαίνεις όταν έχεις συμπαίκτη έναν διεθνή πολίστα!».

«Οικογενειακή» φωτογραφία από παιχνίδι μεταξύ της Λέσχης Εργαζομένων ΟΤΕ και της «Πειραϊκής Πατραϊκής»

Το «Portο Fino» του Μάκη Γιατρά

Τη δική τους ξεχωριστή πορεία στο Ανεπίσημο διέγραψαν, όμως, κι άλλες ομάδες, όπως η παρέα από το «Porto Fino» του Μάκη Γιατρά, η Αη-Διονυσιώτικη ομάδα του καφέ «Libero», η «Αυλή», κ.ά.

Ο Μάκης Γιατράς, που λίγα χρόνια αργότερα θα έκανε τα πρώτα του προπονητικά βήματα στον Παναχαϊκό Σουλίου, το κατείχε το άθλημα και σαν παίκτης! Με λίγα λόγια ο «Μπιγκ Μακ» τα… έβαζε τα τριποντάκια του είτε με την ομάδα της οικογενειακής του επιχείρησης είτε ως «Gamma Sports», την ομάδα που στην ουσία ήταν η ΕΑΠ ΄84, δηλαδή η θυγατρική της ΕΑΠ.

Κάπου εκεί μπλέκονταν στο κόλπο και τα αδέρφια Φραγκισκάτοι και προφανώς κάπως έτσι κατέβηκε ένα καλοκαίρι στην Πάτρα για να δει τι εστί Ανεπίσημο και ο συμπαίκτης του Σάκη Φραγκισκάτου στον Παναθηναϊκό, Αργύρης Παπαπέτρου, όπως, τουλάχιστον, μας αποκάλυψε ο «ξεναγός» μας στο σημερινό αφιέρωμα, Φώτης Λάτσης!

Η αφίσα του τουρνουά του 1998

Στην ίδια συνοικία, αυτή του Αγίου Διονυσίου της Πάτρας, βρίσκεται και το καφέ «Libero» που κατέβαζε ισχυρή ομάδα στο Ανεπίσημο στα τέλη των ΄80ς και στις αρχές των ΄90ς, έχοντας και κατακτήσεις τίτλων. Μάλιστα, υπάρχει κι ένας αστικός μύθος για εκείνον τον αξέχαστο ημιτελικό με αντίπαλο το «Porto Fino» το 1990, ο οποίος λέει ότι στο εν λόγω παιχνίδι σημειώθηκε τριψήφιος αριθμός φάουλ! Τόσο πολύ ξύλο έπεσε! Για την ιστορία, στον τελικό που ακολούθησε το «Libero» του Τάσου Καλαντζή κέρδισε την ομάδα του «Frisbee», το οποίο ήταν τότε ένα καταπληκτικό νυχτερινό κλαμπ στο Ρίον.

Από την άλλη πλευρά, στην «Αυλή» έπαιζαν παίκτες όπως οι Γαβρίλης Χαραζίδης, Παναγιώτης Δρακόπουλος, οι Θανάσης και «Τζόνης» Τυροπάνης, οι Κώστας Καραμπελιάς, Σήφης Βανταράκης και ο μικρός τότε Σωτήρης Χαραζίδης, που είχε βάλει τις κρίσιμες βολές σε έναν τελικό και χάρισε στην ομάδα του τον τίτλο.

Στο Ανεπίσημο, όμως, είτε με τις ομάδες των μαγαζιών των Υψηλών Αλωνίων είτε με εκείνες των μαγαζιών του (μετρ της νυχτερινής διασκέδασης) Γιώργου Κοτοπούλη έπαιζαν τα καλοκαίρια κι άλλοι παικταράδες της εποχής, όπως ο Γιάννης Γιαννόπουλος, οι αείμνηστοι Κώστας Μιχαλόπουλος και Γιώργος Μπάδας, ο Νίκος Παπαδάτος, τα αδέρφια Ζούρα, κ.ά.

Η ομάδα Παίδων του Άρη Σμύρνης. Ορθιοι από αριστερά οι Γιάννης Γκοτσόπουλος, Κώστας Βασιλόπουλος, Κώστας Λαμπρόπουλος, Νέστορας Μίμης, Σπύρος Νικολόπουλος, Γιώργος Παπαθεοδωρόπουλος (προπονητής) και καθιστοί οι Κώστας Γκίκας, Δημήτρης Νικολόπουλος, Αλέξανδρος Μενίκος, Κυριάκος και Δημήτρης Καούρης

Οι πιτσιρικάδες της Παναγιάς Αλεξιώτισσας

Το Ανεπίσημο, όμως, επειδή διεξάγετο πάντα σε τρεις διαφορετικές κατηγορίες (Άνδρες, Έφηβοι, Παίδες), χρησίμευε και για την προετοιμασία των ηλικιακών ομάδων της Πάτρας.

Χαρακτηριστικότερη περίπτωση ήταν η Παναγία Αλεξιώτισσα (πρόγονος του σημερινού Εσπερου ΑΟΠΑ), με προπονητή τον μετέπειτα «μαέστρο» της Ολυμπιάδας, Νίκο Βουρνά, ο οποίος μάζευε τα καλοκαίρια τους πιτσιρικάδες του (Παπαλαμπρακόπουλος, Καπρούλιας, Φενερλής, Λιούρδης και σία), αντιμετωπίζοντας επί της ουσίας τη διοργάνωση σαν να ήταν βασικό στάδιο προετοιμασίας στο Καρπενήσι, στα Τρία Πέντε Πηγάδια της Νάουσας, για να μην πούμε και στο Καπαόνικ!

Αντίστοιχη… προετοιμασία στο Ανεπίσημο έκαναν και οι Παίδες του Απόλλωνα, με τον σημερινό προπονητή του Αίολου Αγυιάς, Ανδρέα Παπαδημητρίου να θυμάται ακόμη ότι το 1989 είχε αναδειχθεί πρώτος σκόρερ με αντιπάλους ενήλικες και είχε παραλάβει το βραβείο του από τον διεθνή σέντερ του Παναθηναϊκού, Δημήτρη Δημακόπουλο.

Οι πιτσιρικάδες της Παναγίας Αλεξιώτισσας με προπονητή τον Νίκο Βουρνά και έφορο τον Δημήτρη Αναγνωστόπουλο

Από του Μαρούδα μέχρι την Αγυιά

Περιττό να αναφέρουμε πως στο τουρνουά συμμετείχαν και συνοικιακές ομάδες, όπως π.χ. ο Αρης Σμύρνης από τα Προσφυγικά και την πλατεία Μαρούδα, που είχε προπονητή τον Θύμιο Μαρκόπουλο, τότε μέλος του τεχνικού επιτελείου του Απόλλωνα (και παίκτη της Coca Cola) ή παρέες από την περιοχή του Ακταίου, του Ρίου και της Αγυιάς, όπως π.χ. οι «Μπέμπηδες» του Νίκου Μάνδαλου (1η θέση στο Εφηβικό το 1997), οι «Ερημιτζήδες» με τους Γιάννη Κοτσώνη, Γιάννη Μπαλή, Αλ. Κοντογέωργα, Θωμά Γεωργίου, τον αείμνηστο Λάκη Αθανασόπουλο, κ.ά.

Για να μην αναφέρουμε, τέλος, ομάδες που σήμερα θα τις είχε «φάει» η πολιτική ορθότητα, όπως π.χ. οι «Λευκοί Αράπηδες» του Βαλεντίνου Χρυσοβέργη, του Φάνη Παπαγεωργίου και του Νίκου Σινεγάλια.

Αρχικά περιορισμοί, μετά όλα ελεύθερα…

Στο Ανεπίσημο, όμως, είχαν πάρει μέρος και άλλοι γνωστοί παίκτες εθνικών κατηγοριών, όπως οι Ανδρέας Μπερδέσης, Νίκος Μηλιδάκης, Κώστας Ρακιντζής, Βασίλης Εκινέ, κ.ά.

Στην αρχή είχαν τεθεί κάποιοι περιορισμοί στις συμμετοχές ανάλογα με την κατηγορία που έπαιζε ο κάθε παίκτης στο… Επίσημο, όμως στην πορεία αποφασίστηκε πλήρης απελευθέρωση των συμμετοχών. Γιατί, όπως, συμφώνησαν όλοι: «Δεν μπορούσε κανείς να αποκλείσει κανέναν από το να παίξει το αγαπημένο του άθλημα!».

5.000 Δραχμές το κάθε παιχνίδι συν την εγγραφή

Τι πλήρωναν, όμως, οι ομάδες για να παίξουν; Κάθε παιχνίδι του Ανδρικού κόστιζε 5.000 δραχμές για κάθε ομάδα (σύνολο 10.000 δρχ. δηλαδή), με το ποσό να λιγοστεύει ελαφρώς στο Εφηβικό και λίγο περισσότερο στο Παιδικό. Φυσικά υπήρχε κι ένα ποσό για την εγγραφή, με τα χρήματα να πηγαίνουν κυρίως στα έξοδα των διαιτητών, της γραμματείας και της μίσθωσης των γηπέδων.

Αρχικά στο Ανεπίσημο σφύριζαν κανονικοί διαιτητές, όπως ο Γιάννης Διαμαντής, ο Τάκης Παπαγιάννης, ο Τάκης Σταύρου, ο Χριστόφορος Σταμόπουλος, ο Νίκος Κωστής, ο Σήφης Κόντης, ο Γιάννης Κόντης, ο Νίκος Κασνέτσης, κ.ά, όμως στην πορεία τα πράγματα άλλαξαν και τα παιχνίδια διεύθυναν, ως επί το πλείστον, ο παλιός πολυαθλητής (πόλο, χάντμπολ, μπάσκετ!) Αντώνης Οικονόμου, ο Κώστας Σταματίου, ο Στάθης Μπιτσάκος, που σταμάτησε να μετέχει στη διοργάνωση ως παίκτης και άρχισε να σφυρίζει και, προς το τέλος του τουρνουά, ο Τάσος Κακιός.

Ο… δίσκος για τις συνδρομές των ομάδων περνούσε τα πρώτα χρόνια στα μαγαζιά των Υψηλών Αλωνίων και αργότερα στην πλατεία Τριών Ναυάρχων, στο Βενιζελικό καφενείο «Ολύμπια», στο καφέ του Ηλιόπουλου, κ.ά.

Πού και πού βοηθούσαν την κατάσταση και ο Δήμος Πατρέων με την ΕΣΚΑ-Η, αλλά η αλήθεια είναι ότι οι βασικοί «εργάτες» του τουρνουά ήταν… εξωθεσμικοί.

Φάση από παιχνίδι «Porto Fino»-ΠΑΟΚ Πατρών το 1991 (με το Νο 6 ο Τάσος Γιατράς, αδερφός του Μάκη Γιατρά)

Από τις σιδηροκατασκευές στη μπάλα

«Πως ασχολήθηκα; Εγώ με τις σιδηροκατασκευές τραβιόμουνα, αλλά τρέχαμε και για την ομάδα ποδοσφαίρου των Ψηλαλωνίων», μας είπε η «ψυχή» του Ανεπίσημου, Φώτης Λάτσης και πρόσθεσε: «Κάποια στιγμή, ο Λάκης Ταπείνης ήρθε και μου πρότεινε να ξεκινήσουμε κάτι και στο μπάσκετ και κάπως έτσι ξεκίνησε η όλη περιπέτεια. Δυστυχώς, μετά από τον θάνατο της συζύγου μου η διοργάνωση πάγωσε κι όποια προσπάθεια κι αν έγινε μετά, δεν καταφέραμε να αναστήσουμε το τουρνουά. Οι αναμνήσεις, όμως, παραμένουν και είναι πολύ όμορφες…».

Μάκης Γιατράς και Νίκος Χριστοδουλόπουλος

Από το τσιμέντο στο παρκέ

Το Ανεπίσημο πρωτάθλημα μπάσκετ έχει αναγεννηθεί πάντως στις μέρες μας, έστω κι αν το τσιμέντο έχει δώσει τη θέση του στο παρκέ κι έστω κι αν οι διοργανωτές είναι, πλέον, καινούργια πρόσωπα του χώρου.

Συγκεκριμένα, εδώ και μερικά χρόνια, κάθε Ιούνιο, πραγματοποιείται το ομώνυμο τουρνουά (η ονομασία διατηρήθηκε για καθαρά συμβολικούς λόγους) στον πολυχώρο «Three Action» στην Αγυιά της Πάτρας, εκεί όπου και ζωντανεύουν πού και πού αναμνήσεις από το παρελθόν. Οι άνθρωποι του Αίολου Αγυιάς κάνουν καταπληκτική δουλειά, μυώντας καινούργιες παρέες στα μυστικά του μπάσκετ, αλλά και δίνοντας, ταυτόχρονα, την ευκαιρία σε παλιές «καραβάνες» να ξεσκουριάσουν!

Ολα αυτά για να θυμούνται οι παλιότεροι και να μαθαίνουν οι νεότεροι…

Μπασκετομάνα είναι η Πάτρα, δεν είπαμε…;

Basket.gr (Λαμπρόπουλος Κωνσταντίνος)

Υποστήριξη: SilkTech