Στα βόρεια προάστια της Πάτρας, μακριά από τον πολεοδομικό ιστό της πόλης, υπήρχε ένα «Παλάτι» η γνωστή έπαυλη Μπίργκφελντ. Βρισκόταν -καθώς έχει γκρεμιστεί- στην περιοχή Γλυφάδα, δηλαδή στα «Πελεκανέικα», και σήμερα στη θέση της ανεγέρθηκε πολυκατοικία (Ηρώων Πολυτεχνείου - Κύπρου - Πέντε Πηγαδίων), ακριβώς απέναντι από το ξενοδοχείο "Μωρέας" (νυν "Μoxy").
Aλλά ας τα δούμε με τη σειρά και κυρίως ποια η σχέση της βίλας και των ανθρώπων της με την Παναχαϊκή.
Ο Σπυρίδων Σταυρουλόπουλος (1869 - 1929) ήταν πρωτότοκος γιος του εκατομμυριούχου εμπόρου από το Αίγιο Ξενοφώντος Σταυρουλόπουλου. Ο Σπύρος μαζί με τον εξάδελφό του Λυκούργο, εγκαταστάθηκαν στην Πάτρα το 1908, ίδρυσαν ναυτικό πρακτορείο στην οδό Οθ. Αμαλίας 37 και αγόρασαν μεταξύ άλλων:
• Tην έπαυλη του μεγάλου Άγγλου σταφιδέμπορου Άλμπερτ Μπίργκφελντ, το επονομαζόμενο και «παλάτι», στην διασταύρωση Ηρ. Πολυτεχνείου & Κύπρου. O Μπίργκφελντ ήταν μέλος του Παναχαϊκού τα έτη -τουλάχιστον- 1893, 1894, 1895.
• Μέρος του οικοπέδου που προοριζόταν για ανέγερση θερινού ανακτόρου της βασιλικής οικογένειας, στην σημερινή Παναχαϊκού 8 στα Ψηλά Αλώνια (μετά την δολοφονία του Γεωργίου Α΄, ο πρίγκιπας Χριστόφορος τεμάχισε και εκποίησε την έκταση 25 στρεμμάτων).
Ο Σπύρος Σταυρουλόπουλος νυμφεύθηκε την Αργίνη, ανιψιά του διατελέσαντος πρωθυπουργού Αλέξανδρου Διομήδη και πέθανε σχετικά νέος το 1929, σε ηλικία 60 ετών. Δεν απέκτησαν παιδιά, αλλά έζησαν αρμονικά με έντονη κοινωνική ζωή, ενώ μνημειώδεις υπήρξαν οι δεξιώσεις που συνήθιζαν να διοργανώνουν σε επετείους και γιορτές.
Αμφότεροι διατηρούσαν στενές σχέσεις με την βασιλική οικογένεια, (τον Κων/νο Α΄ και στην συνέχεια τον Γεώργιο Β΄) την οποία είχαν επανειλημμένα φιλοξενήσει στην έπαυλη στις επισκέψεις τους στην Πάτρα, ενώ ο Λυκούργος διετέλεσε και πρόξενος της Ισπανίας, τιμώμενος με τίτλο ευγενείας από τον Βασιλιά Αλφόνσο ΙΓ΄ το 1917.
Τον Απρίλιο του 1923, ο βασιλιάς Γεώργιος συνοδευόμενος από την σύζυγό του Ελισάβετ της Ρουμανίας γευμάτισαν σε ιδιωτικό δείπνο στην βίλα με την οικογένεια, μετά τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του Παλαιών Πατρών Γερμανού στα Ψηλά Αλώνια.
Στο Χριστουγεννιάτικο ρεβεγιόν στην έπαυλη το 1922, παρουσία του Τάκη Λιάλιου (τελευταίου προέδρου του Παναχαϊκού πριν τη συγχώνευση του 1923 και πρώτου προέδρου της Παναχαϊκής, μελών της οικογένειας Τζίνη (ο Γιώργος Τζίνης ήταν ο πρώτος πρόεδρος του Παναχαϊκού, ο δε Στέφανος Τζίνης πρόεδρος της Γυμναστικής Εταιρείας Πατρών) και άλλων τοπικών παραγόντων, συμφωνήθηκε να οριστεί ο Λυκούργος Σταυρουλόπουλος ως μεταβατικός πρόεδρος της νεοϊδρυθείσας Παναχαϊκής Γ.Ε. (που προέκυψε μετά την συγχώνευση του Παναχαϊκού Γυμναστικού Συλλόγου και της Γυμναστικής Εταιρείας Πατρών) και μέχρι να αναλάβει την προεδρία ο Τάκης Λιάλιος, όπερ και εγένετο.
Θυμίζουμε πως ο Λυκούργος Λυκούργου Σταυρουλόπουλος γεννήθηκε το 1896 (Αροάνια) και πέθανε το 1951 στην Πάτρα. Εγινε μέλος της Γυμναστικής Εταιρείας Πατρών το 1920, σε ηλικία μόλις 24 ετών και ήταν πρόεδρος της το 1923.
Μετά τον αιφνίδιο θάνατο του Σπύρου Σταυρουλόπουλου, ο Λυκούργος Σταυρουλόπουλος συνέστησε ομόρρυθμο εταιρεία με την Αργίνη και το πρακτορείο συνέχισε την εξαιρετικά αποδοτική λειτουργία του ως το 1940 και την έναρξη του πολέμου.
Η Αργίνη δεν άργησε να έλθει σε δεύτερο γάμο με τον δανδή της εποχής Ουμπέρτο Πάσκουα (μέλος του Παναχαϊκού, οι δε Αντώνης Πάσκουα και Τζίτζης Πάσκουα αθλητές), όμως και αυτή πέθανε μάλλον πρόωρα οπότε ολόκληρη η περιουσία περιήλθε στον χήρο ο οποίος δεν διαχειρίστηκε την περιουσία συνετά και η βίλα σταδιακά απαξιώθηκε.
Στη συνέχεια ο Ουμπέρτο ξανανυμφεύθηκε άλλη πλούσια χήρα, τη Νένε Βλαχούτσικου, η έπαυλη παραχωρήθηκε για ένα διάστημα στην Λέσχη Αξιωματικών της Αεροπορίας και τελικά εγκαταλείφθηκε για να οδηγηθεί στην κατεδάφισή της το 1970.
Η βίλα ήταν πιστό αντίγραφο της του κτιρίου που σήμερα στεγάζει το ξενοδοχείο «Residence del mare» στην Τεργέστη, κτίριο που κατασκευάστηκε το 1801.
* Eυχαριστούμε τον Λυκούργο Κ. Σταυρουλόπουλο
ΤΑΣΣΟΣ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ
