Ο πρώτος θάνατος ποδοσφαιριστή «εν ώρα καθήκοντος» συνέβη πριν από 89 χρόνια, το 1933. Αφορούσε στον Γιάννη Φωτίου, τερματοφύλακα του Απόλλωνα Πατρών που τραυματίστηκε θανάσιμα σε παιχνίδι με τον Εθνικό Πατρών για το τοπικό πρωτάθλημα Β' κατηγορίας της ΕΠΣ Πατρών.

Ήταν μόλις 19 ετών...
Και μάλιστα έχουμε την πρώτη περίπτωση στη χώρα, ίσως και τη μοναδική όπου υπήρξε καταδίκη -6μηνη φυλάκιση- για «συμβάν» κατά τη διάρκεια ενός αγώνα.

Στο πρωτάθλημα της Β' κατηγορίας, της σχεδόν νεοσύστατης ΕΠΣΠ (7ος χρόνος λειτουργίας της) μετείχαν:
Απόλλων, Ηρακλής, Ατρόμητος, Εθνικός, Λευκός Αστήρ, Θύελλα, και οι Β' ομάδες των Ολυμπιακού, Παναχαϊκής, ΑΕΚ, και Νίκης που αγωνίζονταν στην Α' κατηγορία. Πρωταθλητής αναδείχθηκε ο Ηρακλής.
Ήταν Κυριακή 29 Μαΐου 1932, στο γήπεδο των Προσφυγικών. Κατά τη διάρκεια του αγώνα ο Φωτίου σε πλονζόν δέχθηκε την προβολή του Γιάννη Πισπιρίγγου («Πίτσουλας»), στην καρδιακή χώρα με αποτέλεσμα να πεθάνει.

Η περιγραφή της τραγωδίας είναι χαρακτηριστική: «Δέκα λεπτά μετά την έναρξιν του αγώνος, εις μίαν ορμητικήν κάθοδον του Εθνικού, ο παίκτης Πισπιρίγγος γενόμενος κάτοχος της σφαίρας κατήρχετο μόνος δρομαίως προς την εστία του Απόλλωνος, έτοιμος να πετύχει τέρμα. Ο φονευθείς τερματοφύλαξ του Απόλλωνος, βλέπων τον κίνδυνον, με υστάτην προσπάθειαν, ερρίφθη εις τους πόδας του επιτιθεμένου με σκοπόν να τον συγκρατήσει και να του αποσπάσει την σφαίραν. Η σύγκρουσις, όμως, υπήρξεν, όπως ποτέ δεν ανεμένετο, τραγική και ο τερματοφύλαξ Φωτίου κτυπηθείς προφανώς όχι εκ προθέσεως, εις την καρδιακήν χώραν, έπεσε νεκρός. Το κτύπημα, ως απεδείχθη, ήτο σκληρόν και ο θάνατος επήλθεν ακαριαίως. Προς αποφυγή επεισοδίων ο Φωτίου υπό την πρόφασιν ότι έπαθε στιγμιαίαν λιποθυμίαν, μεταφέρθη εις φιλικήν του οικογένειαν και κατόπιν παρεδόθη εις τους οικείους του». Η κηδεία του έγινε με δαπάνες της ΕΠΣΠ, ενώ την ανάκριση ανέλαβε το Γ' Αστυνομικό τμήμα. Εκδόθηκε ένταλμα εις βάρος του αντιπάλου επιθετικού (που μέχρι τότε δεν είχε συλληφθεί), καθώς, όπως προέκυψε κατά την προανάκριση, κρίθηκε πως σκοπίμως έτρεξε κατά «του Φωτίου με σκοπόν να τον αχρηστεύση καθ' ην στιγμήν ούτος είχε πέσει πρηνής κρατών την σφαίραν» και πως «κατά την πρόσκρουσίν του με τον Φωτίου, τον ελάκτισεν, άγνωστον αν εξεπίτηδες».

Η ΕΠΣΠ ανέβαλε τους υπόλοιπους αγώνες, ενώ πολλοί γονείς απαγόρευσαν στα παιδιά τους να παίζουν μπάλα.
Ο τότε Νομάρχης Πατρών Μιχάλης Καλογερόπουλος κάλεσε τον αστυνομικό Διευθυντή Σπύρου και απαγόρευσε το ποδόσφαιρο στον Νομό διότι «δεν εξυπηρετεί τον αθλητισμόν αλλά αποτελεί βάρβαρον μέσον εκδηλώσεων αγρίων ενστίκτων».

Το νέο διεδόθη αστραπιαίως σε όλη την Πάτρα, ενώ στα Προσφυγικά, το τι επακολούθησε είναι αδύνατο να περιγραφεί: «Μερικές γυναικούλες τραβούσαν τα μαλλιά τους. Στα γύρω εξάλλου σπιτάκια από το γήπεδο, παρετηρείτο αληθινή αναστάτωσις. Ο καθένας προσπαθούσε να παράσχει με τα φαρμακευτικά μέσα που διεθέτε το νοικοκυριό του, τις πρώτες βοήθειες. Ατυχώς όμως ο άμοιρος αθλητής δεν κατόρθωσε να διαφύγει τον θάνατο. Και μετά από δέκα λεπτά που έφτασαν οι κληθέντες ιατροί δεν έκαμαν τίποτε άλλο από του να πιστοποιήσουν το τραγικό τέλος. Ενώ οι συναθληταί περίλυποι παρακολουθούσαν χωρίς να μπορούν να κάμουν πια τίποτε χάριν του φίλου των» διαβάζουμε στις εφημερίδες.

«Εκηδεύθη σεμνοπρεπώς» έγραφε ο Τύπος, ενώ την τελετή παρακολούθησαν αντιπροσωπείες όλων των αθλητικών συλλόγων της Πάτρας μετά των αθλητών και πλήθος κόσμου. Κατατέθηκαν πολλά στεφάνια, ενώ η Δημοτική Μουσική, «τον συνώδευσε ευγενώς προσφερθείσα».

Έτσι γράφτηκε ο επίλογος... Η αγγελία της κηδείας του, που έγινε από την οικία του στην πλατεία Παντοκράτορος. Το πρόγραμμα δεν ανέφερε τους γονείς, παρά μόνο τα τέσσερα αδέλφια του, δύο αγόρια και δύο κορίτσια και πως την κηδεία την ανέλαβε ένας εργολάβος κι ένας φροντιστής. Είναι χαρακτηριστικό πως αναφέρεται ως «Αθλητής Απόλλωνα».

Το περιοδικό «Αθλητικά χρονικά» σε εκτενές άρθρο του κάνει ιδιαίτερη αναφορά στην επικινδυνότητα της θέσης του γκολκίπερ, εξ αφορμής της τραγωδίας με τον Φωτίου δύο μέρες νωρίτερα. Κι ο συντάκτης σημειώνει: «Σε μια κάθοδο του αντιπάλου κυνηγού επεχείρησε πλονζόν για να αρπάξει την μπάλα. Μα το πόδι του παίκτου, το οπλισμένο με το φοβερό γουρουνοτσάρουχο τον βρήκε στο στήθος κι ο άτυχος τερματοφύλαξ αντί ν' ακούσει την επευφημία του πλήθους διά το ηριωϊκόν του κατόρθωμα, άκουσε το ανατριχιαστικό κροτάλισμα των φτερών του θανάτου κι έκλεισε τα μάτια για τον αιώνιον πια ύπνον, εκεί κάτου στο ασφοδεφό λιβάδι των ψυχών, εκεί κάτου που δεν υπάρχουν μήτε μπάλες, μήτε γήπεδα, μα μήτε και ποδοσφαιρικά... γουρουνοτσάρουχα».

Νεκρολογία, ανήμερα της κηδείας του, από τον Ανδρέα Σταματάτο: «Αν και λίγα χρόνια πέρασαν -τρία μονάχα- από την ημέρα που άρχισες να ζης μέσα στο στίβο, εκεί όπου ένα βαρειά συννεφιασμένο πρωί του Μάη άφησες την τελευταία σου πνοή, κατόρθωσες μέσα στο λίγο αυτό διάστημα να γίνης σ' όλους αγαπητός. {...} Κοιμήσου άμοιρε Γιαννάκη στη Γαλήνη κ εμείς να είσαι βέβαιος πως ποτές δεν θα ξεχάσουμε το πέρασμά σου από τον μάταιο αυτόν κόσμο. Είθε το χώμα που θα σκεπάση σε λίγο το άψυχό σου σώμα, να ήνε ελαφρό και η μνήμη σου αιωνία».

ΤΑΣΣΟΣ ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ