Ο Παναχαϊκός σπάει σε δύο κομμάτια, τα φοβερά γεγονότα της διάσπασης και η ίδρυση της ΓΕΠ

Οσοι έχουν παρατηρήσει το σήμα της ΠΓΕ διαπιστώνουν πως αυτό φέρει τρεις ημερομηνίες: 1891, 1894 και 1923. Είναι οι τρεις "γενέθλιες" χρονιές της, καθώς το 1891 ιδρύθηκε ο Παναχαϊκός Γυμναστικός Σύλλογος, τρία χρόνια μετά η Γυμναστική Εταιρεία Πατρών (προϊόν διάσπασης στο εσωτερικό του ΠΓΣ) και το 1923 η Παναχαϊκή Γυμναστική Ενωση, με τη συγχώνευση των Παναχαϊκού και της Γυμναστικής Εταιρείας.

Σήμερα λοιπόν, Δευυτέρα 20 Νοεμβρίου, συμπληρώνονται 123 χρόνια από την ίδρυση της ΓΕΠ, επέτειος λοιπόν για την Παναχαϊκή. Ας θυμηθούμε τους λόγους που οδήγησαν στη διάσπαση τον Παναχαϊκό.

Το γεγονός που έδωσε την αφορμή για τη διάσπαση δεν είχε καμία σχέση με τον αθλητισμό, ήταν το συλλαλητήριο για το «Σταφιδικό».

Πιο αναλυτικά, τον Ιούνιο του 1894 η γενική συνέλευση των μελών του Παναχαϊκού ανανέωσε την εμπιστοσύνη της προς το διοικητικό συμβούλιο, εκλέγοντας με μεγάλη πλειοψηφία το ίδιο. Ηταν η τρίτη κατά σειρά φορά που οι πρωτοβουλίες και η «πολιτική» του Κορύλλου επιδοκιμάζονταν πανηγυρικά.

Εντούτοις, μεταξύ των 500 και πλέον μελών του Συλλόγου υπήρχαν κάποιοι που επιδίωκαν να περιέλθει στα χέρια τους η διοίκηση του Παναχαϊκού, ιδίως τώρα που είχε «ανδρωθεί» το Σωματείο με ταχύ ρυθμό.

Το γεγονός που όξυνε την κατάσταση ήταν η συμμετοχή του Παναχαϊκού σε συλλαλητήριο για το «Σταφιδικό». Στη γενική συνέλευση του Παναχαϊκού το Συμβούλιο τάχθηκε υπέρ της συμμετοχής στο συλαλλητήριο, πρωτοστατούντος του Προέδρου Χρήστου Κορύλλου. Ο Κορύλλος υποστήριξε ότι από μια τέτοια εκδήλωση δεν γινόταν να λείψει ο Παναχαϊκός, επειδή το ζήτημα ενδιέφερε όλες τις τάξεις, εφόσον η Πατραϊκή οικονομία στηριζόταν κυρίως στην παραγωγή και εξαγωγή της σταφίδας.

Η άποψη αυτή προκάλεσε ζωηρές και έντονες αντιρρήσεις από ομάδα μελών του Συλλόγου. Όχι είπαν οι Ανδρέας Σταυρόπουλος και Ευάγγελος Ευαγγελίου. Το κυριότερο επειχείρημά τους ήταν ότι η σταφίδα δεν έχει καμία σχέση με τον αθλητισμό, του οποίου η ανάπτυξη πρέπει να αποτελεί μοναδικό σκοπό του Παναχαϊκού. Η συζήτηση εξετράπη σε προσωπικές αντεγκλήσεις και η συνέλευση διαλύθηκε, χωρίς να πάρει καμία απόφαση.

Ετσι ο Σύλλογος, επισήμως, δεν πήρε μέρος στο Συλλαλητήριο. Η μειοψηφία που αντιπολιτευόταν τον Κορύλλο δεν έκρυβε τώρα την πρόθεσή της να αποχωρήσει από τον Παναχαϊκό. Κάποια μέλη δημοσίευσαν στον τοπικό τύπο διατριβές κατά του διοικητικού συμβολίου.

Η αντίδραση του Κορύλλου ήταν δυναμική. Με απόφαση του Συμβουλίου τροποποίησε τον κανονισμό και στηριζόμενος στις νέες διατάξεις τιμώρησε με πρόστιμα ή διαγραφή όσα μέλη είχαν παρεκτραπεί. Μεταξύ αυτών και τον κολυμβητή Αντώνιο Πεπανό. Τις αποφάσεις αυτές οι αντίπαλοι του Κορύλλου τις χαρακτήρισαν αυθαίρετες και παράνομες και προκάλεσαν νέα έκτακτη συνέλευση, η οποία συνήλθε στις 4 Νοεμβρίου 1894.

Σ' αυτήν ο Χαρίλαος Διγενόπουλος, διερμηνεύοντας τις απόψεις του Συμβουλίου, υποστήριξε ότι η τροποποίηση του καταστατικού ήταν νομότυπος, επειδή το Καταστατικό του σωματείου προβλέπει ρητώς ότι τούτον συντάσσει το διοικητικό συμβούλιο. Ο Ανδρέας Σταυρόπουλος αντέτεινε ότι ο συντασσόμενος από το Συμβούλιο Κανονισμός δεν ισχύει αν δεν εγκριθεί από γενική συνέλευση. Στη συζήτηση όπως και γενικά στην αντιπολίτευση κατά του Κορύλλου, ο Ανδρέας Σταυρόπουλος ήταν μαχητικότατος και οξύτατος. Για το λόγο αυτό κάποιος τον απεκάλεσε τότε Καζέριο και το παρατσούκλι αυτό τον συνόδευε σε όλο τον μετέπειτα βίο του (o Καζέριο ήταν Ιταλός αναρχικός που το 1894 είχε δολοφονήσει τον πρόεδρο της Γαλλίας Σαντί Καρνό).

Αλλά και ο Διγενόπουλος ήταν οξύς και κατά τη συζήτηση έθιξε προσωπικώς κάποια μέλη. Αυτό ηλέκτρισε περισσότερο την ατμόσφαιρα και η συνέλευση διαλύθηκε, όταν λίγο έλειψε να συμπλακούν οι δύο παρατάξεις. Η διένεξη στους κόλπους του Παναχαϊκού δίχασε και την Πατραϊκή κοινωνία. Η αστυνομία φοβήθηκε μήπως την κρίσιμη συνέλευση ακολουθήσει «διασάλευσις της τάξεως»! Και για να προλάβει ενδεχόμενες συμπλοκές τοποθέτησε φρουρούς στο Γυμναστήριο και έβαλε νυκτερινές περιπόλους!

Στις 5 Νοεμβρίου 1894, το διοικητικό συμβούλιο του Παναχαϊκού μετά τα όσα είχαν προηγηθεί διέγραψε εννέα μέλη, τους ζωηρότερους από τους αντιφρονούντες. Αυτοί ήταν οι Ανδρέας Σταυρόπουλος, Σπήλιος Αγαπητός, Δ. Μαριώτης, Γ. Φινόπουλος, Περ. Ηλιάδης, Ευάγγελος Ευαγγελίου, Δημ. Ξενόπουλός, Ηλίας Κονταρίνης και Χρήστος Δουβανάς. Επίσης τιμώρησε με ολιγοήμερη αποβολή τον Γεώργιο Λάγγουρα, τον αθλητή Λεωνίδα Τσικλητήρα και μερικούς άλλους. Τις ημέρες που ακολούθησαν 150 μέλη δήλωσαν ότι αποχωρούν από τον Παναχαϊκό και στις 20 Νοεμβρίου 1894 ανακοίνωσαν ότι ιδρύουν νέο γυμναστικό και αθλητικό σύλλογο με την επωνυμία Γυμναστική Εταιρεία Πατρών. Τα δύο σωματεία μεγαλούργησαν σε πανελλήνιο επίπεδο με την ανάδειξη σπουδαίων πρωταθλητών και Ολυμπιονικών, καλλιεργώντας τον αθλητισμό στην πόλη.

Η τάξη αποκαταστάθηκε το 1923, καθώς στις αρχές Φεβρουαρίου (πιθανώς στις 10/2) συγχωνεύτηκε ο Παναχαϊκός Γυμναστικός Σύλλογος με την Γυμναστική Εταιρεία Πατρών σε Παναχαϊκή Γυμναστική Ενωση (πρώτος πρόεδρος ο Τάκης Λιάλιος).

Να πως παρουσίασε στο φύλλο της 15ης Φεβρουαρίου 1923 η πατρινή εφημερίδα "Φως", του δημοσιογράφου και εκδότη Μάκη Αθανασίου, το γεγονός της συγχώνευσης:

“Ενα μεγάλο τοπικό γεγονός συνετελέσθη αυτήν την εβδομάδα, το οποίον η κατάστασις εις την οποίαν γενικώς ευρισκόμεθα έκαμε να διέλθη εντελώς απαρατήρητον. Πρόκειται περί της ενώσεως των δύο αθλητικών σωματείων μας, του Παναχαϊκού Γυμναστικού Συλλόγου και της Γυμναστικής Εταιρείας Πατρών. Η ιδέα ενώσεως των δύο σωματείων ριφθείσα προ πολλού είχεν ωριμάσει τελευταίως, αλλ' ανεβάλλετο λόγω κυρίως μερικών στενών αντιλήψεων, αι οποίαι δεν έπαυσαν εκδηλούμεναι μέχρι τελευταίας στιγμής. Και από το ένα μέρος και από το άλλο, οι πλέον φανατικοί οπαδοί του αθλητισμού συναντήθησαν εις μιαν ευτυχή στιγμήν, έδωκαν ειλικρινώς τα χέρια και είπαν: «Πρέπει να ενωθούμε». Η καλή θέλησις και από τα δύο μέρη ενίκησε κάθε δισταγμό και εξανέμισε κάθε στενή αντίληψη. Οι αντίπαλοι έδωσαν τα χέρια εις μίαν κοινή προσπάθεια. Έδειξαν την ευγένεια της ψυχής τους και η Κοινωνία δεν ημπορεί παρά να σταθεί με σεβασμό μπροστά εις την ωραίαν χειρονομία τους και να περιβάλη με στοργή τα έργον των. Δεν υπάρχει σήμερα παρά «Παναχαϊκή Γυμναστική Ένωσις». Εκεί οι νέοι εις τα άδυτα των αδύτων της θα δουν παλιές δάφνες αγκαλιασμένες και θα αισθανθούν την υποχρέωση να τοποθετήσουν δίπλα τους φρέσκες. Τίποτε δεν εχάθη από την παλαιά δράση και την ιστορία των δύο σωματείων μας. Οι ιστορίες τους εδέθησαν μαζί σ' ένα χρυσόδετο τόμο, ο οποίος θα χρησιμεύση ως υπόδειγμα για κείνους που ακολουθούντες το παράδειγμα υπερόχων προγόνων εννοούν να διαπλάσσουν και τα κορμιά και τις ψυχές τους. Εγώ τουλάχιστον εύχομαι δίπλα στον χρυσόν αυτό τόμο να τοποθετηθή γρήγορα νέος χρυσός τόμος γεμάτος με δάφνες της Παναχαϊκής Γυμναστικής Ενώσεως”.

 Τάσσος Σταθόπουλος

Υποστήριξη: SilkTech