Ένα ενδιαφέρον ρεκόρ κατέχει ο πολιτογραφημένος πια πατρινός Δημήτρης Κύζας. Ο Κύπριος ποδοσφαιριστής που διακρίθηκε και αγαπήθηκε στην Παναχαϊκή είναι ένας από τους Κύπριους με τις περισσότερες συμμετοχές στην Α' Εθνική.

Η Σούπερ Λίγκα συνεχίζει να μας κρατά ποδοσφαιρική συντροφιά μέσω των ιστοριών που συμπεριλαμβάνονται στο συλλεκτικό λεύκωμα «60 χρόνια Α' Εθνική», ένα πολύτιμο βιβλίο που επιμελήθηκε ο μετρ της στατιστικής, ο Δημήτρης Τσακίρης.

Αυτή τη φορά, καταπιάνεται με το... κυπριακό στοιχείο της μεγάλης κατηγορίας κατά τη διάρκεια των σεζόν και στην σχετική λίστα με τις συμμετοχές στην 5η θέση βρίσκεται ο Δημήτρης Κύζας, που έκανε μεγάλη καριέρα αγωνιζόμενος στην Παναχαϊκή, αλλά και τον Παναθηναϊκό.

Στο συλλεκτικό λεύκωμα «60 χρόνια Α' Εθνική» για την σύνδεση του Ελληνικού ποδοσφαίρου με την Κύπρο αναφέρονται τα εξής: «Στα χρόνια του ερασιτεχνικού αθλητισμού το κυπριακό στοιχείο ήταν σε πλήρη μίξη με το ελληνικό. Μην ξεχνάτε ότι στα τέλη της δεκαετίας του '60 και στη δεκαετία του '70 η εθνική ομάδα στίβου ήταν γεμάτη Κύπριους αθλητές.

Ετσι και στο ποδόσφαιρο οι Κύπριοι αντιμετωπίστηκαν σαν ομογενείς και όχι σαν ξένοι.

Την περίοδο 1959-60 στον Παναθηναϊκό αγωνίστηκε ο Παναγιώτης Σιάηλος, που σκοτώθηκε σε τροχαίο το 1963, ενώ την επόμενη σεζόν ήλθε ο Πανίκος Ιακώβου. Ακολούθησαν το 1961 ο Πανίκος Κρυστάλης και ο Δημήτρης Ζάγκυλος στην ΑΕΚ, ενώ το 1963 μας συστήθηκε ο Παύλος Βασιλείου, που έκανε μεγάλη καριέρα στον Ολυμπιακό.

Οι περισσότεροι παίκτες από τη μαρτυρική μεγαλόνησο έπαιξαν σε ομάδες της Αθήνας, καθώς ήταν κυρίως σπουδαστές. Το 1967 η τότε Κυβέρνηση αποφάσισε να εντάξει μια ομάδα από την Κύπρο στο πρωτάθλημα της Α' Εθνικής, ενώ προσπάθησε να περάσει στην κοινή γνώμη το πρωτάθλημα της Κύπρου σαν ένα επιπλέον Ομιλο της Β' Εθνικής Ελλάδας.
Για 7 χρόνια λοιπόν, όποια ομάδα κατακτούσε το πρωτάθλημα στην Κύπρο έπαιζε στην Α' Εθνική. Το παράδοξο είναι ότι όταν κατάφερε ο ΑΠΟΕΛ να κρατηθεί στην κατηγορία το 1974, ήλθε η μεταπολίτευση και καταργήθηκε η συμμετοχή κυπριακής ομάδας στην Α' Εθνική.

Παίκτες όμως συνέχισαν να έρχονται και μάλιστα τα περισσότερα πρωτοκλασάτα ονόματα του κυπριακού ποδοσφαίρου. Και συνεχίστηκε και στα χρόνια του επαγγελματισμού με ποδοσφαιριστές που έκαναν σπουδαία καριέρα.

Σημαντική παρουσία στην Α' Εθνική είχε και η διαιτησία, κυρίως με τον κορυφαίο Μιχαλάκη Κυριακίδη, που σφύριξε σε 38 αγώνες από το 1963 ως το 1975. Συνολικά 13 Κύπριοι διαιτητές κατά καιρούς εμφανίστηκαν στο πρωτάθλημα.

Αν η διάρκεια και τα γκολ είναι κριτήριο αξιολόγησης αξίζει να δούμε τους Κύπριους με τις περισσότερες συμμετοχές και τα περισσότερα γκολ στην ιστορία της Α' Εθνικής.

Συμμετοχές
Μιχάλης Κωνσταντίνου 270
Τάσος Κωνσταντίνου 242
Σταύρος Παπαδόπουλος 226
Παύλος Βασιλείου 222
Δημήτρης Κύζας 196

Γκολ
Μιχάλης Κωνσταντίνου 109
Τάσος Κωνσταντίνου 57
Παύλος Βασιλείου 55
Χαράλαμπος Παπαδόπουλος (Παμπουλής) 52
Γιαννάκης Οκκάς 50

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΥΖΑΣ
Ο Δημήτρης Κύζας είναι Κύπριος πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής. Γεννήθηκε στο Παραλίμνι στις 6 Σεπτεμβρίου 1953. Ξεκίνησε το ποδόσφαιρο από την Ένωσις Νέων Παραλιμνίου το 1971 και το 1976 έρχεται μαζί με τον Δημήτρη Λ. Οικονόμου στην Ελλάδα για τον Παναθηναϊκό.

Μετά από μεγάλη καριέρα στον Παναθηναϊκό το 1981 πηγαίνει στην Παναχαική και την επόμενη χρονιά στον ΟΦΗ. Μένει έναν χρόνο στον ΟΦΗ και επιστρέφει στην Παναχαϊκή για να κρεμάσει τα παπούτσια του το 1989.

Είναι μέλος και έχει διατελέσει και πρόεδρος του συνδέσμου παλαιμάχων Παναχαϊκής. Σήμερα είναι μόνιμος κάτοικος Πατρών, διατηρώντας ξενοδοχειακή επιχείρηση στον Καστελόκαμπο. Έχει φορέσει 9 φορές την φανέλα της εθνικής Κύπρου. Έχει σημειώσει και ένα γκολ.

ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ - ΓΚΟΛ
(Με την Παναχαϊκή)

1980-’81 Α’ 30 2

1982-’83 Α’ 23 -

1983-’84 Β’ 23 -

1984-’85 Α’ 28 1

1985-’86 Α’ 27 -

1986-’87 Β’ 32 -

1987-’88 Α’ 10 -

T.S